Lâm Hoài Thạch - Ái Hữu Biên Hòa tổ chức Tân Niên, ấm áp tình người xứ bưởi.

Lâm Hoài Thạch/Người Việt

WESTMINSTER, California (NV) – Nhiều đồng hương đến dự tiệc Tân Niên 2022, do Hội Ái Hữu Biên Hòa tổ chức vào trưa Chủ Nhật, 27 Tháng Hai, tại nhà hàng Paracel Seafood, Westminster.

Biên Hòa, Đồng Nai, vùng đất cách thành phố Sài Gòn chỉ khoảng hơn 35 cây số và có khí hậu rất tốt cho sự trồng trọt. Biên Hòa, một góc trời quê hương, với nhiều địa danh cho khách du lịch đến thăm viếng như Cù Lao Phố, Bửu Long, Làng Bưởi Tân Triều…

Những người không phải dân Biên Hòa từng nghe về sự nổi tiếng của xứ này, đó là bưởi Biên Hòa. Có người lại cho rằng, gái Biên Hòa nhờ ăn bưởi nên nước da trắng đẹp và hiền lành. Nổi tiếng thứ hai nữa là bệnh viện tâm thần Biên Hòa, nơi chữa bệnh không chỉ cho bệnh nhân địa phương, mà còn cho những bệnh nhân ở các vùng khác nữa.

Ngày xưa, Biên Hòa có hai kho đạn ở thành Tuy Hạ và Long Bình. Tuy ở gần hai kho đạn trong thời chiến, nhưng dân Biên Hòa không có “nổ,” mà rất hiền lành, trọng nhân nghĩa, và vùng đất này có nhiều nhân tài.

Mở đầu chương trình, bà Hoàng Sĩ Cư, hội trưởng Hội Ái Hữu Biên Hòa, ngỏ lời chào mừng quan khách và đồng hương Biên Hòa đến dự.

Bà nói: “Từ nạn dịch COVID-19, Hội Ái Hữu Biên Hòa đã ngưng sinh hoạt hơn hai năm. Hôm nay, quý quan khách cùng quý đồng hương có dịp hội ngộ lần nữa để hàn huyên, tâm sự vui vẻ trong Tiệc Tân Niên 2022. Đó là niềm hãnh diện cho ban tổ chức.”

Sau đó, hội trưởng kính chúc mọi người được một năm Nhâm Dần tràn đầy phúc lợi và sức khỏe dồi dào.

Ông Nguyễn Hữu Hạnh, thành viên ban tổ chức, tâm tình: “Từ khi người dân Biên Hòa ly hương, họ đã tìm đến bên nhau trên đất khách để gặp gỡ lại đồng hương, và cùng ôn lại những kỷ niệm ngày xưa cũ. Nơi ấy có một con sông, một góc phố, một ngôi trường Ngô Quyền thân thương ghi lại nhiều mối tình đầu của lứa tuổi học trò trong thời quê hương chinh chiến. Biên Hòa còn có những vị tài danh như cố Đại Tướng Đỗ Cao Trí, cố Giáo Sư Nguyễn Ngọc Huy, nhà văn Bình Nguyên Lộc, cố thi sĩ Nguyễn Tất Nhiên, cố nhạc sĩ Lê Hựu Hà, soạn giả Ngọc Điệp…”

Qua tâm tình của những thi sĩ, xứ bưởi lưu lại cho đời những câu thơ: “Biên Hòa quê tôi có sông, có núi/ Sông có Đồng Nai, núi có Bửu Long/ Có đình Tân Lân, có trường Mỹ Nghệ/ Có thành Kèn xưa cổ kêu phong.”

Cô Lưu Thị Tuyết Hương, thành viên ban tổ chức và là cựu học sinh Ngô Quyền, nhớ lại: “Những kỷ niệm trong thời áo trắng học trò, tôi còn nhớ nhất là tôi thường đến bệnh viện Tâm Thần Biên Hòa để thăm viếng những bệnh nhân, phần nhiều, vì chiến cuộc nên họ mắc phải căn bệnh đáng thương này. Có nhiều bệnh nhân gần hồi phục, nên họ được ra ngoài sân vườn của bệnh viện để dưỡng trí. Tôi từng ngồi bên những bệnh nhân này để tâm tình cùng với họ. Tuy họ không còn nhớ nhiều về quá khứ, nhưng trong mắt của họ, tôi đọc được những uẩn khúc sâu kín trong đời của họ. Và đôi khi mình cũng phải chảy nước mắt.”

Tại Biên Hòa, chính quyền thuộc địa Pháp cho xây một nơi để cho những bệnh nhân tâm thần được đưa vào điều trị, khởi công xây dựng ngày 17 Tháng Ba, 1915. Từ khi thành lập cho đến nay, cơ sở này nhiều lần đổi tên gọi như: Trú Xá Người Điên Biên Hòa (1915), Dưỡng Trí Viện Nam Kỳ (1937), Dưỡng Trí Đường Biên Hòa (1945), Bệnh Viện Tâm Trí Biên Hòa (1975), Bệnh Viện Tâm Thần Biên Hòa (1980), và Bệnh Viện Tâm Thần Trung Ương 2 (2003-đến nay).

Nhà Thương Điên Biên Hòa nổi tiếng từ lâu, cũng là nơi đã từng lưu trú của những bệnh nhân tâm thần có tiếng tăm như nhà thơ Bùi Giáng, nhà văn Nguyễn Ngu Ý, nhà văn Bình Nguyên Lộc…

Bà Đặng Thị Trí, cư dân Anaheim, cho biết khi vừa tốt nghiệp trường Sư Phạm Sài Gòn bà được Bộ Giáo Dục VNCH bổ nhiệm về dạy trường trung học Ngô Quyền từ năm 1959 đến năm 1972.

“Lúc tôi về dạy học trò của ngôi trường này thì tôi mới 20 tuổi, đến nay thì tôi đã ngoài 80 tuổi rồi. Có thể nói, tôi là một trong những cựu giáo sư lâu đời nhất. Những học trò của tôi lúc đó có người cũng đã gần bằng tuổi tôi, có lẽ vì thời chiến tranh nên có một số học sinh phải đi học trễ so với lứa tuổi của họ. Tuổi học trò thì thường hay quậy phá, nhưng đối với học trò trường Ngô Quyền thì phần nhiều họ rất kính trọng thầy cô và ngoan ngoãn học hành. Khi ra hải ngoại, năm nào các cựu học sinh Ngô Quyền cũng tổ chức những buổi họp mặt, họ cũng mời tôi đến dự,” bà Trí tâm tình.

Ông Quỳnh Đồng là cựu học sinh Khóa 10 Trung Học Ngô Quyền (1965-1971). Ông thi rớt tú tài nên phải nhập ngũ tại quân trường Đồng Đế, khóa sinh hạ sĩ quan 1971, ra trường thuộc Liên Đoàn 8 Biệt Động Quân.

Ông kể: “Người ta thường nói: ‘Rớt tú tài anh đi trung sĩ.’ Đó là thân phận của tôi trong thời học sinh. Lúc còn đi học, tôi cùng một số bè bạn thường trốn học đi hái trộm bưởi. Nhưng các chủ vườn cũng thông cảm cho mình, vì ‘nhất quỷ, nhì ma, thứ ba học trò.’ Nhưng sau đó, các giáo sư biết được, và họ khuyên chúng tôi không nên quậy phá tài sản của người dân. Cho đến khi nhập ngũ, thì tôi mới suy nghĩ rằng, những việc mình đi quậy phá của cải dân Biên Hòa ngày xưa là không đúng. Sau này, có dịp đi hành quân nhiều nơi, thì theo tôi, xứ Biên Hòa có bưởi Tân Triều rất ngon, ngon hơn bưởi Năm Roi của miền Tây Nam Bộ.”

Tân Triều là một cù lao được nguồn phù sa từ sông Đồng Nai bồi đáp và bao quanh nên đất đai ở đây rất phì nhiêu và đặc biệt phù hợp cho sự phát triển của cây bưởi. Trải qua bao năm tháng, những trái bưởi của vùng đất này trở thành loại trái cây đặc sản của xứ Biên Hòa.

Làng bưởi Tân Triều ra đời khoảng năm 1868. Trải qua hơn mấy trăm năm phát triển, làng bưởi tô điểm cho xứ Biên Hòa những nét đặc trưng văn hóa rất độc đáo. Theo tích xưa, lúc cụ Nguyễn Ánh du hành vào Nam, khi đến Biên Hòa, ông đặt cho vùng đất màu mỡ này cái tên Tân Triều, có nghĩa là triều đình mới, tượng trưng cho triều đại ông sáng lập tạm thời ở miền Nam.

Chương trình văn nghệ bao gồm những tiếng hát cây nhà lá vườn xứ bưởi Biên Hòa và thân hữu. Mở đầu chương trình, ban văn nghệ Ái Hữu Biên Hòa đồng ca bài “Xuân Ca” và “Đầu Xuân Kính Chúc.”

Tuy nạn dịch thế kỷ giảm bớt nhiều, nhưng chưa hết hẳn, nên ban tổ chức không tiện mời nhiều quan khách và các hội đoàn, đoàn thể đến dự.

Tuy nhiên, tiệc Tân Niên 2022 của Hội Ái Hữu Biên Hòa vẫn ngọt lịm tình người đồng hương xứ bưởi, với sự tham dự của nhiều thầy cô, cựu học sinh Trung Học Ngô Quyền cùng gia đình và thân hữu. [đ.d.]