Thơ Dương Quân - ĐÊM GIAO THỪA TRONG TRẠI CẢI TẠO

ĐÊM GIAO THỪA TRONG TRẠI CẢI TẠO

Từ buổi xa nhà đi cải tạo
Xuân nầy thấm thoát đã ba xuân
Vì chưng mất nước nên tù tội
Giam hãm đời trai giữa núi rừng

Tết đến lâng lâng nỗi nhớ nhà
Ngậm ngùi đau xót cảnh chia xa
Miền Nam ơi! có buồn không nhỉ?
Gối chiếc mơ gì mộng gấm hoa

Ở đây có những buổi hoàng hôn
Mây xám giăng giăng nặng trĩu buồn
Mỏi cánh chim trời bay lặng lẽ
Xui lòng kẻ Bắc, nhớ người Nam

Ở đây bốn hướng núi vòng quanh
Tường đá xây cao tám lớp thành
Cửa đóng, ngồi trong song sắt khóa
Nghe dần tóc bạc hết đầu xanh

Ở đây - già trẻ tối ba mươi
Đàn, hát, ngâm thơ nối tiếng cười
Nhưng mỗi lòng đơn nghe giá lạnh
Chén trà không ấm trọn vành môi

Anh Nhân, Anh Xướng đóng tuồng trung
Anh Thụy đọc bài sớ Táo Quân
Anh Bá ngâm thơ - và độc tấu
Có đàn anh Phấn gảy từng tưng

Cố vui, vì phải cố tìm quên
Cố nén tâm tư, dấu nỗi niềm
Uất nghẹn tiếng lòng đang thổn thức
(Nén làm sao được tiếng con tim?)

Em hỡi! Miền Nam em có vui?
Có đi chợ Tết mấy hôm rồi?
Có mua áo mới, quà cho trẻ?
Có thấy xuân sang vắng một người?

Có phải đêm nay dưới mái nhà
Vợ hiền đang nhớ đến người xa
Lật từng kỷ niệm trang thư cũ
Ôn lại tâm tình xưa thiết tha

Và suốt canh khuya ngắm ảnh chồng
Thấy đời như cả một mùa đông
Nhà ai pháo nổ - xuân không đến
Hiu hắt ngồi khêu bếp lửa hồng

Có phải con thơ đối bóng sầu
Ngập ngừng con hỏi mẹ: "Ba đâu?
"Mẹ ơi! áo mới ba còn hẹn."
Lẩm bẩm môi non tiếng nguyện cầu

Có phải tàn đêm giấc mỏi mòn?
Giao thừa mẹ thức cạnh bên con
Sáng ra mừng tuổi đầu năm mới:
"Chúc mẹ ngày xuân mãi vẫn còn"

Có phải thế nầy? - Hay chẳng phải?
Hay là nhà đã dọn đi xa?
Con đà thôi học chăn em nhỏ?
Mẹ cũng lang thang gọi bán nhà?

Hay nhà đã bị tịch thu rồi?
Mưa nắng bây giờ chẳng có nơi
Kẻ đến tha hồ vơ vét sạch
Em về đâu hỡi? - bốn phương trời

Hay là nấn ná đợi xuân đi
Năm hết, người xa chẳng trở về
Sẽ dắt dìu nhau, con với mẹ
Tảo tần mưu sống cảnh hàn vi

- Hay là thất thểu tự ngàn phương?
Vợ yếu còn xa vạn dặm trường
Nhà vắng, mai gầy quên trổ nụ
Cầu xuân, trẻ thắp nén tàn hương

- Hay là mẹ đã bước sang ngang?
Con trẻ bơ vơ ở xó đường
Đón Tết - vỉa hè gom xác pháo
Mừng Xuân - đi nhặt cánh hoa tàn

- Hay là cố đợi bước Xuân qua
Sá kể gì tan nát cửa nhà
Mẹ về bên Ngoại, con bên Nội
Mầm non ăn bám gốc cây già

- Hay là đất ẩm phủ khăn sô?
Lạnh lẽo tàn đông mấy nấm mồ
Con trẻ cũng chôn vùi với mẹ
Cỏ gà héo úa mọc lơ thơ

Thôi thế, còn chi nói nữa đâu
Nghìn sau lòng lạnh tháng năm sầu
Ngày đi, ai biết là hôm cuối
Thôi chẳng còn trông đợi thấy nhau

Đêm nay quanh quẩn ở nơi nầy
Không rượu mà sao chếnh choáng say?
Không khóc mà sao đôi mắt ướt?
Trông vời - đen tối nẻo tương lai

Có phải ngoài kia cả đất trời
Trăm ngàn thương nhớ tối ba mươi
Thân tù biệt xứ như nhau cả
Đau xót mà sao phải gắng cười?

Ai có nghe chăng tiếng oán hờn
Núi rừng chất chứa nỗi thê lương
Kẻ vay không trả - người đi trả
Máu lệ khô - đòi nợ máu xương

Thôi cứ nhủ lòng: chớ ủ-ê
Nhà tan, nước mất, cảnh phân ly
Dân lành bao triệu người đau khổ
Tôi cũng như anh - chẳng hẹn về

Rồi mai, xuân cũng đến mười phương
Ta chúc gì nhau lúc đoạn trường
- Có phải điều ta mơ ước nhất:
"Gia đình sum họp vẹn yêu thương"
                 

Dương Quân

Trại cải tạo Quảng Ninh Miền Bắc 1977
còn ở tù tiếp, 1983 mới ra