TRÀ HOA MAI
Tôi rất thích uống trà, tuy không nghiện. Do tính chất công việc, tôi có cơ hội đi lại nhiều nơi. Cũng nhờ vậy, mà tôi được dịp thưởng thức khá nhiều loại trà. Từ trà cỏ ngọt miền quê đèo heo hút gió, đến những vị trà đắng chát vùng đồi núi cao cao. Hoặc trà chế biến từ các loại cây lá bình dân, đến các loại trà tẩm ướp công phu tỉ mỉ…Nhưng với Trà Hoa Mai, lần đầu tiên trong đời tôi mới có dịp thưởng thức, khi đến thăm thầy giáo cũ Nguyễn Xuân Kỳ.
Tốt nghiệp Đại học Sư Phạm năm 1964, thầy Nguyễn Xuân Kỳ về Mộc Hóa (tỉnh Long An) khởi đầu cuộc đời dạy học. Năm năm sau đó, thầy Kỳ thuyên chuyển về trung học Dĩ An (tỉnh Biên Hòa). Đến năm 1974 thầy đến trung học Ngô Quyền, giảng dạy lớp 12B3 của tôi môn Vạn Vật. Ấn tượng của tôi về thầy Nguyễn Xuân Kỳ, là sự hiền lành nhân hậu. Dù học trò nghịch ngợm đến đâu, thầy vẫn nhẹ nhàng nhắc nhở, rồi tập trung vào bài giảng cho học trò. Huynh trưởng Lâm Xuân Dương – nguyên hiệu trưởng trường Tiểu học Không Quân Biên Hòa – có lần đưa tôi đến ngôi nhà thờ tự của gia đình thầy Nguyễn Xuân Kỳ, nhưng có lẽ chưa gặp duyên nên tôi và huynh trưởng Lâm Xuân Dương đành về không. Quanh ngôi nhà thờ tự xưa xưa ấy, là một sân vườn rộng có khá nhiều gốc mai già. Tôi đồ chừng những gốc mai này, còn già hơn nhiều lần số tuổi của tôi…
Tôi tình cờ được đàn anh cung cấp số điện thoại của cô, nên tôi mới biết nơi cư ngụ mới của gia đình thầy. Tôi thêm lần may mắn, khi được cầm trong tay tách trà hoa mai nóng hôi hổi, do chính thầy Nguyễn Xuân Kỳ chế biến. Sau khi nghỉ hưu, có nhiều thời gian nên thầy Kỳ chăm chút nhiều hơn về cây thuốc nam. Thầy tự tay chế biến củ nghệ đen trộn với mật ong, uống thường xuyên để vỗ về chứng bao tử lâu năm của thầy. Năm 2004 thầy tình cờ đọc một tài liệu về trà dược thảo, trong đó có nhắc đến hoa mai. Tưởng gì khó, chứ hoa mai vàng vườn nhà thầy Nguyễn Xuân Kỳ mùa Tết nở hằng hà. Biết bao lần thầy xót xa, khi trút bỏ hàng vạn cánh hoa mong manh sau Tết. Khi biết rõ công dụng loài hoa mai, thầy Kỳ tỉ mẩn nhặt hết những cánh mai vàng vườn nhà rửa sạch, phơi khô rồi xao lửa nhẹ để dành uống dần.
Gọi là trà nhưng tất cả đều là những cánh hoa mai trong vườn nhà, được thầy tôi tự tay hái nhặt, chế biến và pha uống như trà. Trà Hoa Mai được pha trong tách sứ hoặc thủy tinh, có thể ngắm từng đóa hoa xoay tròn, mong manh trong nước. Thầy Nguyễn Xuân Kỳ căn dặn, Trà Hoa Mai không pha nước quá 800C, bởi nước nóng quá sẽ phá hỏng cả hương lẫn sắc hoa mai. Thầy còn cho biết thêm: “Không chỉ mang lại cảm nhận mới mẻ về hương thơm dịu dàng tinh khiết, mà Trà Hoa Mai còn là thức uống rất có lợi cho sức khoẻ của người thưởng thức…”
Ai ai cũng biết, nguồn gốc hoa mai ở tận trên rừng. Tuy dân dã và dung dị, nhưng mai đã trở thành loài hoa thiêng liêng đối với người Việt tự ngàn đời. Bởi không chỉ báo tin Xuân đến khắp mọi nhà nhân ngày Tết phương Nam, hoa mai còn ẩn hiện hiền hòa trong rất nhiều vầng thơ trác tuyệt …
Đừng bảo xuân tàn hoa rụng hết,
Đêm qua sân trước một nhành mai…
(Mãn Giác Thiền Sư)
Diệp Hoàng Mai
Tháng 9/2015