GS. Vũ Ngọc Mai - Đến Với Hội Ái Hữu Ngô Quyền.

Như đã dự tính, vào mùa Hè năm 2001, cô Hà Bích Loan, giáo sư Ngô Quyền, đến chơi California và ngụ tại nhà tôi trong suốt thời gian ở Hoa Kỳ. Trong thời gian đầu, tôi được đóng vai tài xế, chở Loan đi đây đi đó, và "tháp tùng" cô đi dự buổi họp mặt đầu tiên của trường Trung Học Ngô Quyền. Nơi đây tôi đã gặp cô Nguyễn Thị Hiền và Ma Thị Ngọc Huệ, Giáo viên Trung Tâm Văn Hóa Việt Nam, nơi tôi đã và đang làm Hiệu trưởng. Ngọc Huệ lại là học trò cưng của cô Loan, nên tôi cũng cảm thấy như thân thiết với em hơn từ lúc đó.
Sau phút bỡ ngỡ ban đầu, tôi bắt đầu quan sát những hoạt cảnh chung quanh mình. Thầy trò Ngô Quyền đang ríu rít tay bắt mặt mừng, dường như đã lâu lắm họ mới có dịp gặp nhau đông vui đến thế. Những chiếc máy hình được thi nhau bấm lia lịa, rồi các cựu học sinh trao đổi địa chỉ và số điện thoại, rồi họ cười đùa như những thư sinh thuở còn cắp sách đến trường. Những nụ cười rạng rỡ ấy đã nói lên niềm vui và hạnh phúc của tình bạn, và của những người "tha hương ngộ cố tri." Thật vậy, có những người bạn dù học cùng trường hoặc chung lớp nhưng lúc trước không thân nhau, bây giờ gặp lại nơi đây, họ bỗng trở thành thân thiết. Riêng những mối thâm giao ngày cũ, phải nói rằng đó là những bằng hữu đã chiếm một địa vị thật quan trọng và bất khả thay thế trong lòng chúng ta. Thế nhưng tình tri âm như Bá Nha và Tử Kỳ, tình tri kỷ như Quản Trọng và Bảo Thúc Nha, tuy rất hiếm quý song nếu có duyên may thì chúng ta vẫn có thể gặp gỡ, cho dù muộn màng. Do đó tình bạn đã thăng hoa và phong phú hóa cuộc sống, khiến cho nó mang thêm nhiều ý nghĩa. Hãy thử tưởng tượng nếu không có bạn, chúng ta sẽ thấy đời mình nghèo nàn và tẻ nhạt đến đâu!Tình thầy trò còn được coi trọng hơn nữa.

Sau phần khai mạc, một đại diện cựu học sinh Ngô Quyền đã không nén được xúc động khi nhắc lại công ơn của Thầy Cô. Những đóa hoa tươi thắm đượm tình thầy trò được trao tặng cho những bậc thầy cũ nay mái tóc đã đổi màu và bước đi đã chậm chạp. Các em đã làm sống lại tình thầy trò thuở trước nơi quê nhà. Chịu ảnh hưởng của đạo Khổng, người xưa đã xếp thầy vào hàng thứ nhì, sau vua và trên cha mẹ theo thứ tự quân-sư-phụ. Trong kho tàng văn chương cổ, ta thấy nhiều câu ngụ ý vinh danh nhà giáo như: "Nhất tự vi sư, bán tự vi sư," nghĩa là dù dạy một chữ cũng là thầy, mà nửa chữ cũng là thầy, hay: "Không thầy đố mày làm nên," và: "Kính thầy mới được làm thầy," hoặc "Muốn sang thì bắc cầu kiều, Muốn con hay chữ thời yêu lấy thầy."
Sử sách còn ghi lại gương mô phạm của ông Chu Văn An: Ông mở trường dạy học, có rất đông học trò sau này nên danh phận song khi đến thăm thầy vẫn phải một lòng thủ lễ. Bên Pháp cũng có ông Carnot, khi trở thành Đại tướng, trở về trường cũ thăm thầy với tất cả sự thân thương và ân cần.
Bây giờ chúng ta đang sống trong một xã hội mới đầy máy móc và tính toán, tuy địa vị người thầy không còn được như xưa, song chúng ta vẫn trân quý thứ tình thầy trò thắm thiết và hiếm hoi của thời gian cũ. Các Hội Ái Hữu Cựu Học Sinh đã được thành lập và đang làm công việc ấy.

Về phần tôi, trong buổi hội ngộ đầu tiên, tôi cũng đã được tặng những cánh hoa tươi thắm, và tôi bỗng cảm thấy như thể đã vừa gia nhập vào hàng ngũ giáo sư Ngô Quyền, dù vẫn biết rằng mình không thể nào được "thâm niên" như các bạn đồng khóa của tôi, Thầy Nguyễn Thế Văn và Cô Hà Bích Loan.
Cái duyên của tôi với Ngô Quyền khởi đi từ đó. Và cứ như thế, tôi đã chưa vắng mặt trong một buổi họp mặt nào của Hội Ái Hữu Ngô Quyền. Tôi đã đến để chung vui với các giáo sư và cựu học sinh, để cùng Hội đóng góp công sức trong khả năng và thì giờ của mình. Niềm vui được sống lại cái bối cảnh của một ngành nghề mà tôi đã trải qua trên mấy thập niên chắc hẳn phải to lớn lắm...

Như một lời chúc cho sự lớn mạnh của Hội Tân lập Ngô Quyền, tôi muốn bàn đến một số phương cách giúp Hội phát triển và trường tồn. Bất cứ Hội nào cũng sống một phần nhờ niên liễm của hội viên. Trong giai đoạn đầu, cần có kế hoạch phát triển hội viên bằng mọi phương tiện: thư tín, điện thư, điện thoại, bản tin, truyền thanh và truyền hình. Danh sách hội viên cần được cập nhật hóa với đầy đủ số điện thoại, địa chỉ và email. Mặc dù hội viên có thể không quen biết nhau vì học khác lớp và khác năm, song nhờ Bản tin mà họ có thêm một số dữ kiện để cảm thấy gần gụi nhau hơn. Khi một người bạn cũ nhắc đến những chi tiết nào bạn thấy có thể dùng cho bản tin thì hãy nắm ngay lấy cơ hội bằng cách ghi xuống càng nhiều chi tiết càng tốt. Nhờ vậy, bạn có thể viết thành một truyện ngắn có sức hấp dẫn người đọc. Như thế, nếu hàng năm chúng ta không ra được một Đặc San cho hội thì it nhất chúng ta cũng có 3 hoặc 4 Bản Tin để hội viên có thể tìm đến với nhau qua bài viết.

Thêm vào đó, hàng năm thủ quỹ cần gửi thư kèm theo phiếu niên liễm để nhắc nhở hội viên tiếp tay vun xới cho hội của mình. Chúng ta cũng kèm theo kết toán chi thu của năm vừa qua để giúp cho hội viên thấy rõ những sinh hoạt hữu ích của nhóm mình.
Hội viên cũng cần được thông báo đầy đủ về những dự kiến hoạt động trong tương lai, chẳng hạn, phát một số học bổng cho học sinh xuất sắc, giúp đỡ thầy cô và bạn bè nơi quê nhà, tổ chức các cuộc thi để khuyến khích giới trẻ hải ngoại trở về nguồn v.v... Mục đích càng thiết thực thì sự ủng hộ tài chánh càng dồi dào, và tiếng vang của hội càng lan rộng. Một cách tự nhiên, chúng ta đã đi từ vấn đề tình đồng môn đến các hoạt động có tính cách giáo dục và văn hóa cho con em hội viên.

Nếu có thì giờ chăm sóc, hội có thể thành lập một web site, khởi đầu bằng một trang nhà trên mạng lưới internet, sau đó sẽ từng bước thêm bài vở và tin tức. Với phương tiện này, chúng ta có thể liên lạc với bạn cũ ở khắp nơi trên thế giới một cách nhanh chóng.
Ngoài ra để có một ngân quỹ dồi dào cho hội, hàng năm chúng ta có thể tổ chức gây quỹ một đôi lần qua các buổi Dạ Vũ hoặc Dạ Tiệc. Đây cũng là dịp đại hội để bạn cũ tụ họp về, vừa vui chơi, chuyện trò thoải mái, vừa tiếp tay với hội trong các dự án tương lai.

Bài viết này được coi như một món quà ra mắt, một lời cám ơn gửi đến Hội Ái Hữu Cựu Học Sinh Trung Học Ngô Quyền. Hội đã tạo cho tôi thêm một dịp gặp gỡ giới học sinh mà tình bạn rất khắng khít, và tình thầy trò vẫn còn mang những nét đẹp Đông phương nửa như cổ kính, nửa như tân thời. Nhờ vậy, mặc dù dạy học vốn bị coi là một nghề bạc bẽo, song đối với một số người và với riêng tôi, nó cũng đồng thời mang nhiều kỷ niệm thật dễ thương và đáng nhớ...

Thân tặng cựu học sinh Ngô Quyền.

GS Vũ Ngọc-Mai

(Trích Đặc San Ngô Quyền 2003)