Theo định nghĩa của Tuyên ngôn Quốc Tế Nhân Quyền do Liên Hiệp Quốc ban ra vào ngày 10 tháng 12 năm 1948 tại Paris Pháp Quốc thì nhân quyền được diễn giải rõ ràng minh bạch trong 30 điều khoản đã được hầu hết các quốc gia trên thế giới đồng ý công nhận.
Tóm gọn lại thì đó là những quyền căn bản mà con người cần phải có như quyền sinh sống, quyền tự do về ngôn luận, tín ngưỡng, di chuyển hay lập hội v. v… cùng với quyền được đối xử bình đẳng trước pháp luật.
Trong phạm vi bài này người viết xin nêu lên vấn nạn xử dụng nhân quyền không đúng hay ngược lại đến độ xâm phạm nhân quyền ở một xứ xa mà không lạ kia.
Đến nơi đó suốt ngày từ sáng sớm mở cửa ra cho tới cả sau khi đóng cửa đi ngủ thì chúng ta sẽ thấy đại đa số dân cư đang xử dụng nhân quyền một cách tự do vô tư hồ hỡi.
Những người hàng xóm đã dùng cái quyền được sinh sống vệ sinh sạch sẽ mà quăng rác rưới dơ bẩn qua sân nhà người bên cạnh hay ra ngoài đường lộ và rồi thì người bị quăng rác trước nhà cũng sẽ dùng quyền tự do ngôn luận mà phát biểu ầm vang cả xóm về cái ước muốn làm gì đó với cha mẹ của ai kia một cách không có gì là vui sướng chi mấy.
Họ cũng áp dụng cái quyền có một không gian rộng rãi để sống bằng cách xây nhà cửa quán tiệm công sở lấn ra từ vài phân cho tới vài chục thước làm cho dòng đời cứ ngoằn ngoèo đi vào ngõ hẹp trong khi người thợ xây dùng quyền tự do phát huy sáng kiến đang tìm cách pha trộn hồ sao cho đỡ tốn gạch đá cement cốt sắt...
Men theo các bức tường trong thành phố thì rất dễ tìm thấy quyền tự do truyền bá tư tưởng được nói lên hùng hồn qua những câu như … Khoan cắt bê ton hay nhà bán có sổ đủ thứ màu…
Cạnh đó cũng có người tự do lo việc mưu sinh phát triển du lịch bằng những dòng chữ giới thiệu đi tour ở Cam Dai Bay rất được nhiều người ủng hộ vào lúc sáng sớm mờ sương hay chiều hôm tối về.
Khi tham gia lưu thông chúng ta sẽ có dịp nhìn thấy họ hí hởn dùng quyền tự do đi lại ờ các ngã Tư ngã Năm hay đường ngược chiều. Những người này thường hay quên cái quyền được chăm sóc sức khoẻ về mắt hay thần kinh mà lại rất thích tự khám Tay Chân hay Họng của mình. Không khó để nhận ra nhiều người cần mẫn dùng quyền bình đẳng ở các ghế ngồi trong các phương tiện giao thông công cộng. Già trẻ, bịnh tật hay bà chửa gì thì kệ họ mình không nên để ý đến chuyện riêng tư của người xung quanh mần chi.
Rồi nếu có vấn đề chi đến pháp lý thì hầu như họ đều thích nhăn nhó đau khổ tự do hành xử quyền tự do tín ngưỡng cúng cô hồn bất chấp đến đạo giáo của những người thi hành pháp luật bằng cách móc tiền ra thủ sẳn trong tay cho nó lẹ.
Vào nơi chợ búa thì hầu như mọi người đều có quyền tự do pha chế đủ loại đủ chất độc hại vào thực phẩm hay hàng hóa để bán buôn với những giá cả theo sát quyền tự do di chuyển xuống lên hàng phút hàng giây cũng như những bà nội trợ thì đều ngó nhau mà dùng cái quyền than van hay khấn vái hoặc năn nỉ kì kèo.
Còn nhiều nhiều quyền khác mà họ đang áp dụng từ mọi nơi mọi lúc mọi giai cấp hay tầng lớp trong nhân dân nhưng người viết không dám dành cái quyền suy diễn của độc giả nên chỉ nêu lên vài chuyện nhỏ mắt thấy tai nghe hàng ngày trên huyện.
Đã và đang có biết bao người về hay đến từ phương xa thường hay tự hỏi … Cái xứ này có nhiều quyền tự do như thế mà sao dân chúng lại cứ phải tranh đấu cho nhân quyền?
Nghĩ mãi rồi cũng ra thôi. Có thể những người dân xứ đó nghĩ rằng nhân quyền là một thứ quyền lợi được ban phát từ ai đó chứ không biết rằng nhân quyền phải được nuôi dưỡng và phát triễn tự trong ta. Muốn có nhân quyền thì hãy bắt đầu bằng cách đừng xâm phạm hay chà đạp quyền làm người của kẻ khác cũng như phải nhớ cái quyền tự do học hỏi và áp dụng nhân quyền đối với tất cả mọi người xung quanh từ trong nhà cho đến ngoài xã hội.
Hay là họ đọc và hiểu theo lối chữ Hán là… ”Quyền Nhân“ hổng chừng. Dám lắm nha.
Hoàng Duy Liệu
2016