GS. Huỳnh Công Ân - ALAIN DELON, NGƯỜI TÌNH TRONG MỘNG CỦA BAO THIẾU NỮ NGÀY NÀO KHÔNG CÒN NỮA

ALAIN DELON, NGƯỜI TÌNH TRONG MỘNG CỦA BAO THIẾU NỮ NGÀY NÀO KHÔNG CÒN NỮA

Ngày18/8/2024 tin tài tử đẹp trai huyền thoại của Pháp: Alain Delon không còn nữa khiến những người hâm mộ nghệ thuật thứ bảy không khỏi bàng hoàng, tiếc nuối.

Trong các thập niên, 60 và 70 của thế kỷ trước giới trẻ khắp thế giới không ai không xem Alain Delon là thần tượng của mình. Alain Delon là một tài tử điện ảnh có đủ hào quang: đẹp trai, nổi tiếng, hào hoa, giàu có… Ông là người tình trong mộng của bao thiếu nữ thời đó ở bất kỳ nơi nào trên trái đất này. Riêng ở Việt Nam, các cô nữ sinh con nhà giàu, học trường Tây như Marie Curie, Regina Pacis, Saint Paul, Couvent Des Oiseaux…hình ảnh anh chàng đẹp trai này lúc nào cũng hiện diện trong trái tim các cô.

Alain Delon sanh ngày 8/11/1935 ở Sceaux, một vùng ngoại ô giàu có phía nam thủ đô Paris của Pháp. Ông có 3 con: hai trai và một gái và 3 cháu gọi bằng ông.

Cha của Alain là chủ một rạp hát nhỏ có tên Regina ở Sceaux và mẹ ông làm việc trong một nhà thuốc tây. Năm Alain lẻn 4 tuổi thì cha mẹ ông bỏ nhau và không bao lâu ông được gởi học vòng vòng các trường nội trú ở Issy-les-Moulineaux vì ông bị hết trường này tới trường nọ đuổi học. Ở một trong các trường đó ông là một thành viên trong ban hợp xướng được sứ thần toà Thánh Vatican, Ngài Angelo Roncalli (sau là Đức Giáo Hoàng Phao Lồ XXIII) khen ngợi trong một dịp viếng thăm.

Năm 15 tuổi, Alain cùng một đứa bạn định trốn sang Chicago, Hoa kỳ nhưng bị bắt ở

Châtelleraul, Vienna, nước Áo. Alain phải về học nghề thịt với cha ghẻ ở Bourg-la-Reine. Dù được cấp bằng hành nghề ông bỏ đi đăng lính không quân nhưng không được nhận vì chưa đủ tuổi.

Tháng giêng năm 1953, mới 17 tuổi, Alain đăng lính hải quân, ông ký hợp đồng 3 năm. Alain lại gia hạn hợp đồng thêm hai năm nữa để đi theo một người bạn pháo binh hải quân chiến đấu ở Việt Nam.

Alain Delon (bên trái) lính hải quân trên đường Catinat, Sài Gòn

Alain còn nhớ năm 1954 ông có xem phim Touchez pas au grisb của Jacques Becker do Jean Gabin đóng vai chánh ở rạp xi nê Catinat ở trong một hẽm của đường Catinat ( Tự Do sau này).  Cũng trong khoảng thời gian này, có lần ba tôi dẫn tôi đi xem chớp bóng ở rạp Catinat này. Hôm đó rạp chiếu một phim nói tiếng Pháp mà không có phụ đề Việt ngữ, tôi chẳng hiểu gì cả. Khi hết phim, đèn bật sáng tôi nhìn quanh thấy khán giả đều là ông tây, bà đầm.

Alain thú nhận ông đã từng lấy một chiếc xe jeep quân đội không phép lái đi và rơi xuống hố cũng như lấy trộm quân dụng phải vào quân lao trong ngày sinh nhật thứ 20 của ông.

Năm 1956, Alain trở về Pháp làm bồi bàn nhà hàng và phu khuân vác ở các chợ. Sau đó Alain gia nhập câu lạc bộ văn nghệ Left Bank được nữ tài tử Brigitte Auber phải lòng và kết bạn với nam tài tử Jean-Claude Brialy. Năm 1957, Alain quyết đinh đi xuống Cannes nhân dịp đại hội điện ảnh ở đó.

Tại Cannes, Henry Willson, một tay săn lùng diễn viên đẹp trai của Hollywood (như Rock Hudson, Tab Hunter) để ý đến Alain. Willson gởi chàng trai Alain đến Rome, Ý để David O. Selznick huấn luyện. Nhà sản xuất phim người Mỹ này ký một hợp đồng 7 năm với Alain và cho ông đi học tiếng Anh.

Alain trở về Paris và chấp nhận đề nghị của Yves Allégret đóng một vai nhỏ trong phim “Quand la femme s’en mêle” (1957).

Alai Delon và Romy Schneider

Cùng thời kỳ này, Alain đóng liên tiếp vài phim ngắn như “Soi belle et tais-toi” (1958) của Marc Allégret, anh em của Yves và “Christine” (1958) của Pierre Gaspard-Huit. Trong bộ phim Christine Alain gặp và yêu Romy Schneider.

Năm 1959, Alain đóng phim “Faibles Femmes” của Michel Boisrond. Bấy giờ Alain có Georges Beaume là quản lý và Olga Horstig là đại diện. Chính Olga đã giới thiệu Alain với nhà sản xuất phim người Ý Luchino Viisconti vào năm 1959.

Về sau, Alain đóng vai Tom Ripley trong phim “Plein soleil” phỏng theo tiểu thuyết “The Talented Mr. Ripley” của Patricia Highsmith's. Trong phim này Alain đóng chung với Maurice Ronet và Marie Laảoeet. Phim do đạo diễn René Clément dàn dựng đã là bệ phóng Alain vào thế giới nghệ thuật phim ảnh.

Alain Delon trong phim Rocco et ses frères

Năm 1960, dưới sự điều khiển của Luchino Visconti, Alain đóng phim “Rocco et ses frères” với các tài tử gạo cội Renato Salvatori, Annie Girardot và Claudia Cardinale. Alain trong vai một võ sĩ quyền Anh với phim này đã xác định được vị thế một tài tử nổi tiếng khắp hoàn vũ khi được trai giải thưởng Sư Tư Vàng tại đại hội điện ảnh Venise.

Sau một thời gian thử vào thế giới kịch nghê không thành công Alain đóng trong một vài phim hài như “Quelle joie de vivre” (1961) của René Clément và “Les amours célèbres” (1961) đóng với Brigitte Bardot. Đạo diễn Michelangelo Antonioni mời Alain đóng chung với nữ minh tinh Monica Vitti trong phim “L'Eclipse” được trình chiếu tại đại hội điện ảnh Canne s năm 1962.

Năm 1963, Alain được mời đóng phim Nhật Bản “ Le samourai” mà ông đã có một thu nhập “khủng” nhờ sự quảng bá hình ảnh của ông ở Nhật.

Mùa Xuân năm 1963, ngay trước khi phim “The Leopard” được trình chiếu ở đại hội điện ảnh Cannes, phim “Mélodie en sous-sol” của Henri Verneuil ra mắt khán giả. Alain theo kịp tài tử Jean Gabin mà ông đã ngưỡng mộ qua phim “Touchez pas au grisbi” khi xem ở Việt Nam. Alain cũng trở thành trụ cột các cuốn phim thương mại.

Trong phim “The Leopard” , Alain đóng chung với tài tử Burt Lancaster và Claudia Cardinale. Rồi Alain đóng phim Les Félins với Jane Fonda,

Alain thử làm nhà sản xuất phim đầu tay “L'Insoumis“ với đạo diễn Alain Cavalier trong thời gian cuộc chiến ở Algeria. Phim này gây nhiều tranh cải vì Alain đóng vai một nhân viên

O A S (Tổ chức võ trang bí mật), một lực lượng bán quân sự cánh cực hữu.

Cũng trong thời gian này, Alain chia tay với Schneider. Sau đó, Alaine và vợ là Nathalie chuyển sang ở Hollywood. Ở đây Alain chỉ đóng một vài phim như : Colette's Chéri, San Francisco Killers, Texas Across The River, Centurions…với các tài tử Mỹ như George Cukor ,Tony Richardson, Dean Martin…

Năm 1966, Alain và gia đình trở về Pháp. Ông đóng phim “Paris brûle-t-il?” của René Clément.

Năm 1967, Jean-Pierre Melville mời Alain đóng vai Jeff Costello, được mệnh danh là Le samourai, một kẻ giết người đơn độc mang bệnh tâm thần phân liệt. Hai người còn hợp tác với nhau hai phim nữa: “Le cercle rouge” (1970) và “Un Flic” (1972). Trong các phim này Alain đóng vai một kẻ cô độc, cảnh sát hay ăn cướp đối lập với xã hội một cách dững dưng nhưng rất lôi cuốn.

Tháng 5 năm 1968, thời gian phong trào phản chiến chống cuộc chiến tự vệ của VNCH và sự tham chiến của Hoa kỳ ở Việt Nam lên cao, quan điểm hữu khuynh đối lập với chính quyền cánh tả Pháp lúc đó mà đại diện là nhà văn André Malraux, bộ trưởng bộ văn hoá khiến cho vợ chồng Alain Delon gặp rắc rối về cái chết của Maarkovic, thơ ký kiêm cận vệ của họ. Họ bị nghi ngờ có liên hệ tới vụ án này và bị mời thẩm vấn nhiều lần thậm chí có lần bị quản chế cho tới khi được miễn tố.

Chán ngán môi trường chính trị, ngoài việc đóng phim, Alain quay sang việc tham gia các cuộc đấu giá ở quai des Orfèvre, các cuộc đua ngựa và những trận đấu quyền Anh.

Năm 1970, Alain sản xuất phim Borsalino, dựa vào tác phẩm mô tả cặp nam nữ của giới xã hội đen ở Marseille trong những năm 1930. Kịch bản này đã được dàn dựng thành phim Bonnie and Clyde.vài năm trước đó ở Mỹ.

Nhờ phim Borsarlino đạt đỉnh điểm, Alain sản xuất một loạt phim đen: (Borsalino and Co, 1974, Flic Story, 1975, Le Gang, 1977, Trois Hommes à abattre, 1980, Pour la peau d’un flic, 1981, Le Choc, 1982, Ne réveillez pas un flic qui dort, 1988…). Những phim này lập đi lập lại những câu chuyện nhàm chán nên được dừng lại ở đầu thế kỷ 21.

Từ 1971 , Alain thử sản xuất phim hài như Doucement les basses, Le Professeur…nhưng không thành công. Alain cũng làm những phim phiêu lưu như “Soleil rouge” (1971) đóng chung với Toshiro Mifune, Charles Bronson hay “Zorro de pacotille” (1975).

Năm 1972 Alain đóng phim L’Assassinat de Trotski với Richard Burton, năm 1976 phim Monsieur Klein.

Đầu thập niên 80, Alain sản xuất những phim hình sự: “Pour la peau d’un flic”, “Ne réveillez pas un flic qui dort”. Những phim này không đem lại chi Alain thành công về mặt tài chính nhưng phim ”Notre histoire” (1985) đem lại cho Alain giải Cesars diễn viên chính. Năm 1990 phim “Nouvelle vague” của Alain Delon được đưa tranh giải ở đại hội điện ảnh Cannes. Tháng 11/1990 Alain cho ra cuốn phim “Dancing machine”. Hai năm sau, Alain trở lại Cannes với phim “ Le Retour de Casanova” của Edouard Niermans. Sau đó, Alain còn đóng những phim: “Un crime” (1993), “L’ours en peluche” (1994) đều của Jacques Deray. Cuối cùng là phim “une chance sur deux” (1999)với Jean Paul Belmondo. Phim này là một sự thất bại cay đắng của Alain nên sau đó ông tuyên bố giải nghệ. Alain hầu như giữ đúng lời hứa chỉ xuất hiện ở hai phim: “Les acteurs” (2000) và “Astérix aux Jeux olympiques”(2008).

Alain chuyển qua đóng phim truyền hình. Tập phim đầu tiên Alain đóng vai Fabio Montale, người hùng trong tiểu thuyết của nhà văn Jean-Claude Izzo ở Marseille. Phim này chiếu trên đài truyền hình TF1 đầu năm 2002 đã đạt số khán giả đến 12,5 triệu, một thành công vĩ đại.

Sau đó, Alain trình làng con gái Anouchka của ông trong phóng tác theo Lion de Kesse rồi Alain trở lại với phim hình sự năm 2003 và 2004 trong vai một người cảnh sát đơn độc Frank Riva. Lần này, Alain gặt hái ít thành công hơn nên ông tuyên bố rút lui khỏi màn ảnh nhỏ.

Alain trở lại sân khấu năm 2009 với vỡ “ les Variations énigmatiques” của Eric-Emmanuel Schmitt đóng với Francis Huster. Năm 2011, Alain đưa ra vỡ “Une journée ordinaire” do ông và con gái đóng dưới sự điều khiển của Eric Assous. Alain và Anouchka đưa vỡ kịch này đi trình diễn khắp nơi mãi đến cuối năm 2013. Người ta còn thấy Alain đóng quảng cáo cho hiệu mắt kính, chủ toạ cuộc thi hoa hậu, tham gia các talk show…

Năm 2019, Alain Delon đã được trao tặng giải điện ảnh Cành Cọ Vàng cho toàn bộ sự nghiệp

tại đại hội điện ảnh Cannes,.

Cuối đời, bệnh hoạn và sự chia rẻ của các con làm cho Alain Delon nhiều phiền muộn nhưng khi tin Alajn Delon từ trần cả thế giới bàng hoàng vì đã mất đi một hình tượng nam tính, lạnh lùng nhưng lôi cuốn và nhứt là vẻ đẹp đàn ông hoàn hảo của ông.

Báo chí Pháp nói đến sự ra đi của ‘‘quái kiệt cuối cùng của nền điện ảnh’’ Pháp. Trên mạng X, tổng thống Emmnuel Macron ca ngợi ‘‘một tượng đài’’ của văn hóa Pháp. Bày tỏ cảm xúc về sự ra đi của tài tử Alain Delon, Macron viết: ‘‘Ông Klein, hay Rocco, Guépard hay le Samouraï (võ sĩ đạo), những nhân vật huyền thoại mà Alain Delon thủ vai khiến thế giới ước mơ. Gương mặt không thể xóa nhòa của ông ấy đã đảo lộn cuộc sống của chúng ta.’’

Viện Hàn Lâm các ngành nghệ thuật và kỹ thuật, tổ chức trao giải điện ảnh César hàng năm, nhận định Alain Delon đã trở thành ‘’một biểu tượng vĩnh cửu của nền nghệ thuật thứ bảy, đại diện cho điện ảnh Pháp trên trường quốc tế’’, ‘‘Alain Delon đã đưa cái tài năng không thể nào bắt chước nổi và phong thái hòa hoa chinh phục lòng người của ông vào từng vai diễn. Rất nhiều bộ phim ông tham gia đã trở thành những tác phẩm kinh điển’’, như ‘‘Plein Soleil, Le Guépard, Rocco et ses frères, Le Samouraï, Un Flic’’.

Tổng đại diện của Liên hoan Cannes Thierry Frémaux nói đến sự ra đi ‘’một trong những ngôi sao điện ảnh vĩ đại nhất của Lịch sử’’, người đã hết sức thành công trong cả điện ảnh thương mại lẫn đến ‘‘dòng phim nghệ thuật’, một tấm gương về thái độ trân trọng ‘‘với đạo diễn và các đối tác’’.

Tại Nhật Bản, tên tuổi của tài tử Alain Delon, đã được dùng để quảng cáo cho ô dù, cho caravate, hay cho nước hoa. Trong một thời gian dài, người Nhật thậm chí hút cả thuốc lá mang nhãn hiệu Alain Delon. Báo chí Nhật Bản đã dành phần lớn các bài báo nói về Alain Delon khi được tin ông từ trần. Tờ Mainichi tổng kết sự nghiệp của Alain với tựa đề “Hành trình của người đàn ông đẹp trai nhứt” ghi lại những chuyến đi Nhật Bản của ông giữa các năm 1963 và 1986.

Nhật báo Sponichi nhắc lại sự nổi tiếng của Alain qua các mục quảng cáo cho hãng xe hơi Mazda hay hiệu y phục Urban không quên nói đến bản nhạc “Al Pacino + Alain Delon, toi” nổi tiếng ở Nhật Bản từ năm 1977.

Alain Delon và Brigitte Bardot

Nữ minh tinh Brigitte Bardot, bạn và đồng diễn viên trong nhiều phim với Alain Delon nói với AP: “Alain mất đi tạo nên một lỗ trống không ai lấp được.”

Tờ Guardian viết:”Alain Delon là một trong những nam tài tử đẹp trai (có thể nói là đẹp trai nhứt) trong lịch sử điện ảnh”

Tờ USA Today chạy hàng chữ: “Alain Delon, ngôi sao đẹp trai trong các thập niên 60,70 của điện ảnh Âu Châu, phiên bản Pháp của Frank Sinatra và phiên bản nam của Brigitte Bardot”

Montréal ngày 18/8/2024

Huỳnh Công Ân

Tài liệu tham khảo:

- báo Le Monde
https://www.lemonde.fr/en/obituaries/article/2024/08/18/alain-delon-enduring-star-of-french-cinema-has-died_6717770_15.html

- BBC
French film giant Alain Delon dies aged 88
https://www.bbc.com/news/articles/cm2n6y4g700o.amp