Quê hương. Hai tiếng ngắn ngủi mà thân thương sâu tận đáy lòng. Hai tiếng mà tốn không biết bao nhiêu bút mực và máu đào. Hai tiếng nhói lòng người và nói không thông dễ gây ra bút chiến và chiến tranh. Tôi không là nhà chính trị, không là chiến sĩ, không là học giả thi nhân. Tôi chỉ là một bà nhà quê bình thường. Nhưng hai chữ quê hương cứ làm tôi thổn thức mỗi dịp Xuân về.
Tết năm nay bạn bè tôi và ngay cả em trai tôi cũng về thăm Quê Hương. "Thăm quê hương" nghe thật trang trọng và tình nghĩa. Tôi ngồi trước máy. Nhìn những hình ảnh bạn gửi về, em gửi về mà bùi ngùi trong dạ.
Quê hương có phải là những nhà hàng 5,6 sao cao ngất với những bữa ăn bạc triệu, những chai rượu ngoại đắt tiền dành cho nhóm tư bản giàu có. Hay những bà mẹ quê lầm lũi dưới mưa bán từng mẹt rau, bịch cà, trái bắp.
Quê hương có phải là những ngôi nhà bạc tỉ, trang trí nội thất đắt tiền của những siêu sao chân dài, những đại gia phất lên sau thời mở cửa. Những chiếc giường bạc tỉ khoe khoang, những bức tường dát vàng. Hay là cái ống cống tối tăm, những khu nghĩa địa làm nơi dung thân cho những người lao động nghèo khổ.
Quê hương tôi đổi đời để quăng bỏ đi lớp người giàu có, trí thức rởm đời, địa chủ bóc lột. Thay thế bằng một tầng lớp lao động chân thật, công nhân nồng cốt và mọi người bình đẳng không có lằn ranh giàu nghèo, người bóc lột người. Thế mà sao bây giờ lằn ranh rõ nét hơn bất cứ nước nào. Có những đám cưới, đám ma khủng dài những xe siêu đẳng. Bên cạnh những người chết không có một mảnh ván hòm để chôn. Quê hương tôi có phải là những vụ bể nợ hàng trăm tỉ đồng của giới chức bao che cho nhau. Hay những phiên tòa công an dày đặc . Mà phạm nhân chỉ là những người muốn xin hai chữ Tự do.
Quê hương tôi có phải là con đường cây xanh ngày xưa. Thấp thoáng dáng nhỏ dịu dàng, tà áo dài bay bay trên xe đạp hay velo solex. Hay con đường xe đen nghịt nối đuôi nhau, mặt mày che kín mít. Chẳng buồn nói chào chỉ vội vã chen nhau bằng mọi giá.
Quê hương tôi nhiều cái đổi thay, những đổi thay làm người ngoài cuộc mừng vui hớn hở. Người trong cuộc im lặng ngậm ngùi. Ngày xưa, những người Tàu, người Minh hương, người cắc chú buôn bán rất sầm uất, giàu có chúng tôi rất kính trọng, thương mến như người nhà. Bà con mình cả mà. Thế mà bây giờ nói đến người Tàu ai cũng sợ và thù ghét. Họ nói trên quê hương tôi người Tàu tràn lan như một căn bệnh dịch. Như bắt đầu mầm mống cho căn bệnh ung thư để chờ giờ quyết tử cho đất nước.
Quê hương tôi có phải là những nơi tôi đã đến thăm. Những người bạn thời niên thiếu, bây giờ tóc đã nhuộm màu, con đàn cháu đống. Tình bạn thời đi học làm cay xè đôi mắt chứ không phải giả dối màu mè. Là những nụ cười vui mừng với hàm răng móm xọm, hay đôi mắt lờ mờ sau làn kính lão. Là những bắt tay nghẹn ngào ấm áp. Là những câu chuyện thương đau của một đời người.
Quê hương tôi là căn nhà từ đường mà gia tộc tôi, những tấm hình người khuất núi ngồi đó cứng ngắt nhìn khói nhang lơ lững bay. Là cái tháp mà trong đó những nấm tro tàn bị nhốt trong những hộp vuông vuông, tròn tròn hiu hắt lặng lẽ tối thui. Là vườn trước không còn một cây ăn trái chỉ có những hàng bạch đàn theo gió lung lay. Là vườn sau trơ những gốc cây già cỗi bị cỏ quấn gai leo. Là những cây chôm chôm, mít, sầu riêng quá tuổi thọ. Cố cho những trái cuối cùng để đáp lễ với mảnh đất đã ươm mầm ngày nào. Là con suối đã không còn dòng nước chảy. Lớp đất sói mòn hất tung hê cả gốc cây dâu trồng ở giữa vườn. Là tang thương, là mất gốc là xóa nhòa mọi dấu vết thanh bình của những ngày mở đất.
Những người bạn tôi chuẩn bị về Quê Hương họ đã sẳn sàng điều gì. Trước tiên là những lời nhắn gửi của bạn bè. Cẩn thận thức ăn. Toàn là độc hại. Đem theo thuốc nghen: Thuốc tiêu chảy, thuốc cảm thuốc... Nói chung phải chuẩn bị đủ thứ thuốc. Về VN vô tiệm thuốc thì họ gói mấy viên không nhãn hiệu. Coi chừng thuốc giả. Nhớ cẩn thận tiền bạc nghe. Móc túi, cướp giựt ghê lắm đó. Coi chừng xe đụng nghen. Xe lạng đụng bất tử lắm đó. Cẩn thận lời ăn tiếng nói nghe! Coi chừng bị chửi vô lý rồi bị đánh hội đồng. Coi chừng bị lừa. Coi chừng và...coi chừng. Sao về thăm Quê hương phải mang hai chữ "Coi chừng"sau lưng và trước mặt vậy trời!
Quê hương là những gì tôi thấy để rơi nước mắt, để nhớ ngụt ngụt muốn về và lặng yên để tự nhủ: Có nên không?" Tôi có sai không khi nhìn về quê hương với đôi mắt ngại ngần như vậy. Thế tôi giải thích thế nào với con đang nhìn về quê cha với tất cả háo hức. Giải thích thế nào với cháu đang bập bẹ học hai chữ Việt Nam. Cắt nghĩa làm sao để nó nhìn và hướng về nơi đó với tất cả tự hào. Đừng nói với tôi quê hương ngày xưa và bây giờ vì đất nước VN vốn dĩ chỉ có một. Là mãnh đất mình sinh ra và lớn lên ở đó. Là nơi chôn nhau cắt rốn là nơi cha mẹ gửi nấm xương tàn.
Vậy mà sao khi nghĩ về nơi đó mình lại háo hức, nôn nao xen lẫn nỗi lo và sợ bất trắc. Còn nơi đây chỉ là chỗ tạm dung sao lại thấy quá yêu thương và thoải mái. Là nơi không sợ bị mời hỏi giấy tờ. Không sợ mình có nói sai chính sách không? Không sợ bị lường gạt, bị hóa chất độc hại, bị đánh hội đồng.
Khi rời quê hương mình, ngồi lên phi cơ để bay về lại nơi đất nước của người khác tại sao mình lại cảm thấy hết sức nhẹ nhàng, như vừa trút đi gánh nặng. Tại sao mình lại nhớ quá cái giường quen thuộc, cái phòng vệ sinh sinh hoạt hằng ngày, con đường sidewalk rợp bóng cây xanh. Nhớ cái ông mỹ đen hàng xóm say Hi mỗi buổi sáng. Cái ông Mỹ trắng Good Morning mỗi khi chạy bộ ngang nhà. Mọi thứ thật an bình cho mình cảm nhận sai lệch "Nơi này là quê hương".
Từng tuổi này rồi tại sao mình vẫn còn bâng khuâng, ước vọng và tìm hoài những ý nghĩa thật sự của hai chữ "Quê Hương" Buồn thật!
Thêm.
Reply, Reply All or Forward | More