Danh mục
Số lượt truy cập
1,000,000

CHÓE HỌA SĨ CỬA MỘT THỜI - Blog Nguyễn Ngọc Chinh

14 Tháng Mười Một 20229:46 SA(Xem: 1979)
CHÓE HỌA SĨ CỬA MỘT THỜI - Blog Nguyễn Ngọc Chinh

Chóe, họa sĩ của một thời - NNC/blog

blank

"Họa sĩ Chóe tên thật là Nguyễn Hải Chí sinh ngày 11 tháng 11 năm 1943, là họa sĩ vẽ 
tranh biếm của Việt Nam, nổi tiếng với bút danh Chóe. Ông được coi là “họa sĩ biếm số một của Việt Nam” với những tranh biếm đặc sắc phê phán những thói hư tật xấu của xã hội qua nhiều thời kỳ. Chóe xuất hiện trên nhật báo Sóng Thần và trở
 thành họa sĩ hí họa nổi tiếng từ mùa hè năm 1972. Hơn 30 tờ báo của Mỹ, Pháp, Đức trích in các bức họa của Chóe. Ngoài vẽ tranh, Chóe còn viết truyện ngắn và sáng tác nhạc. Năm 1997, ông bị tiểu đường và bại liệt một thời gian. Đến năm 2001, bệnh tình trở nặng, ông bị hư mắt phải, và mất vào 3 giờ 50 phút sáng ngày 12 tháng 3 năm 2003 tại bệnh viện Fairfax, Virginia."


Trước 1975, thời VNCH, phải nói mọi lảnh vực văn hóa nghệ thuật nở rộ. Như một hiện tượng, cuối những năm 1960 và đầu 1970, những khuôn mặt nổi lên tiêu biểu như Phạm Công Thiện, Tuệ Sĩ, Phạm Thiên Thư, Trịnh Công Sơn.... Không những chỉ văn, thơ, nhạc mà cả trong lảnh vực hội họa, điển hình là họa sĩ Chóe. Thời đó, nhật báo Sóng Thần có lẽ trình bày bắt mắt nhất, với trang 1 in chữ nâu sậm, hí họa ký tên Chóe vùa khôi hài vừa tinh tế, nóng bỏng thời cuộc đập vào mắt độc giả ngay.

Xem lại những hí họa của Chóe:

Viết về hội họa có lẽ không ai có đủ “thẩm quyền” hơn các họa sĩ. Họ là những người trong nghề nên có những nhận xét chuyên môn mà những người “ngoại đạo” như tôi không thể nào có được. Muốn làm nhà phê bình hội họa lại càng khó hơn vì chưa chắc một họa sĩ tài hoa đã là một nhà phê bình xuất sắc.

Thế cho nên, bài viết này chỉ là một cái nhìn của người thưởng ngoạn những bức hí họa của họa sĩ Nguyễn Hải Chí (*) mà lâu nay ta biết đến qua cái tên Chóe trên báo chí.

Sự nghiệp hí họa của Chóe kéo dài qua hai thời kỳ, từ năm 1969 dưới thời VNCH và chấm dứt vào năm 2003 trong thời CHXHCN. 2003 là năm ông qua đời vì biến chứng của bệnh tiểu đường sau một thời gian bị lòa con mắt, đành phải “bó tay” xếp cọ. Họa sĩ mà mắt bị lòa thì cũng chẳng khác nào ca sĩ bị mất giọng.

blank
Họa sĩ Chóe
(Ảnh Nguyễn Phong Quang)

Bước đường dẫn đến nghệ thuật của Nguyễn Hải Chí quả là... đặc biệt. Người thanh niên 
sinh trưởng tại An Giang bước vào nghệ thuật qua lãnh vực văn chương chứ không phải bằng con đường hội họa. Ông tâm sự:“Tôi đến với nghệ thuật vì... mê gái. Năm 20 tuổi, tôi thầm yêu trộm nhớ một cô gái Sài Gòn. Cô ấy có cả một tá sĩ quan chế độ cũ săn đón, còn tôi chỉ là một anh chàng thất học, không mong gì lọt vào mắt xanh người đẹp... Tôi biết nàng là độc giả của một tờ báo, vậy là tôi liều mạng sáng tác truyện ngắn với hy vọng sẽ được đăng...”

Chàng trai si tình làm liều thế nhưng lại có kết quả mỹ mãn: người con gái tên Nguyễn 
Thị Kim Loan đã trở thành vợ của ông cho đến ngày ông lìa đời. Và cũng nhờ si tình nên ông bước thẳng vào nghề viết lách, lại còn đoạt giải nhất về truyện ngắn của báo Tiền Tuyến năm 1969.
Cũng vào cuối năm đó, ông đã quen biết với nhiều nhân vật của làng báo Sài Gòn trongđó có nhà văn Viên Linh, chủ bút tờ Diễn Đàn. Khi họa sĩ chính của Diễn Đàn ra đi, bí quá, Viên Linh mới bảo: “Ông thử vẽ đi!”
Nguyễn Hải Chí kể tiếp:
“Trước đây tôi chỉ mày mò học của một thầy giáo làng, nhưng nể bạn cứ vẽ liều. Vẽ xong, chẳng biết ký bút danh gì, Viên Linh lại bảo: “Ông tên Chí, vậy thì ký là Choé!” Tôi nghe cái tên này thấy cũng kêu, vậy là thành bút danh…”

Từ tờ Diễn Đàn, ông còn vẽ cho tờ Báo Đen năm 1970, nhưng sự nghiệp vẽ tranh của Chóe vẫn chưa được độc giả lưu ý lắm. Thời đó, báo chí Sài Gòn đã có hai cây bút biếm nổi tiếng là Ngọc Dũng ký Tuýt và Đinh Hiển ký Hĩm. Phải đợi đến khi chuyển qua cộng tác với báo Sóng Thần của Chu Tử ông mới bắt đầu được biết tới qua những bức hí họa.

Hí họa vẽ trong những năm 1972-1973 là những bức tranh lột tả tình hình xã hội tại miền 
Nam thời bấy giờ. Dĩ nhiên trong loại tranh biếm, người họa sĩ chỉ vẽ ra những cảnh đáng phê phán, khác hẳn với loại tranh cổ động, tuyên truyền cho cái hay, cái đẹp của xã hội hoặc chế độ. Chính yếu tố này đã đi sâu vào suy nghĩ của người xem tranh, vì trông thì vui mắt thật nhưng vẫn có một cái gì đó nghèn nghẹn nơi cổ…

Dưới đây là những hình ảnh trong tranh của Chóe: từ chiếc cyclo thường thấy nơi thành 
thị xa hoa, đến hình ảnh người nông dân gầy giơ xương ở thôn quê và cuối cùng là một con gấu mang tên Prices (giá cả) to béo, ục ịch đang leo trên những bậc thang được kết bằng hình người…
blank
(Vẽ tháng 8/1972)
blank
(Vẽ tháng 3/1973)
(Vẽ tháng 5/1973)

Năm 1973 cũng là năm diễn ra Hiệp định Paris về Việt Nam nhằm chấm dứt chiến tranh, 
lập lại hòa bình giữa 4 bên tham chiến: Hoa Kỳ, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Cộng hòa miền Nam Việt Nam và Việt Nam Cộng hòa ký kết tại Paris ngày 27/1/1973. Lê Đức Thọ và Henry Kissinger, hai nhân vật chủ yếu trong cuộc đàm phán, cả hai ông đã được trao giải Nobel Hòa Bình năm 1973. Đây là đề tài thời sự nóng bỏng để báo chí khai thác và dĩ nhiên cũng là đề tài cho những bức hí họa của Chóe. Chân dung các nhân vật được lần lượt xuất hiện trên báo chí Sài Gòn.

Đầu tiên là Lê Đức Thọ của phía VNDCCH, người đã từ chối không nhận giải Nobel Hòa 
bình. Qua nét bút của Chóe, ông Thọ có hai chiếc răng cửa thật dài để chống đỡ cho bản Hiệp định (Agreement). Anh du kích thuộc Mặt trận Giải phóng miền Nam nhỏ bé đang lăm lăm khẩu súng nép mình dưới bản Hiệp Định…
blank
(Vẽ tháng 4/1973)

Phía Mỹ có ngoại trưởng Henry Kissinger được Chóe vẽ với một cái miệng có hình lỗ khóa. 
Trong cặp mắt kính của Kissinger mang hình ảnh một bên là tháp Eiffel và bên kia là hình ngôi sao cũng có hình lỗ khóa. Chiếc mũi của Kissinger lại chính là chìa khóa, chắc là để mở miệng và mở mắt cho vị ngoại trưởng Mỹ gốc Do Thái này.
blank
(Vẽ tháng 6/1973)

Cả hai nhân vận Lê Đức Thọ và Kissinger còn xuất hiện trong một bức tranh vẽ vào tháng 
6/1973. Chóe vẽ hai người đang ngồi trên một con ngựa gỗ, một loại đồ chơi của trẻ em thời xưa để tạo cảm giác ngựa đang phi nhưng chỉ lắc lư tại chỗ chứ không hề chuyển động. Giữa hai nhân vật được che phủ bằng một tấm chăn có dòng chữ “Negotiations”, hay
 còn gọi là Đàm phán:

blank
(Vẽ tháng 5/1973)

Bối cảnh chính trị thế giới vào thời điểm 1973 là cuộc “đi đêm” giữa Nixon và Mao Trạch 
Đông. Đó là nguyên nhân sâu xa dẫn đến Hiệp định Paris năn 1973. Cái “bắt tay hữu nghị” Hoa Kỳ - Trung Cộng được Chóe vẽ trên “chiếc cầu dựng bằng người”, tượng trưng cho hai miền Nam – Bắc Việt Nam. Chiếc cầu còn được đóng đinh vào chân của hai người 
dân để gia cố cho sự bền vững của tình hữu nghị Tư bản – Cộng sản:
blank

Chóe còn tiên đoán hòa bình cho Việt Nam bằng bức tranh một người Việt gầy giơ xương 
đón nhận hòa bình với chiếc nón lá. Khi “trái bom” hòa bình rơi xuống, chiếc nón lá bị rách toạc. Nhân vật trong tranh khiến có người liên tưởng đến một đệ tử của “cái bang” với chiếc nón lá xin tiền. Tác giả chỉ vẽ có vậy, ai muốn hiểu sao thì hiểu!
blank

Lúc sinh thời, họa sĩ Chóe cho rằng nghề của ông là vẽ “hí họa”, chứ không phải “biếm 
họa”. Ông nói: "Xin bạn hãy cùng tôi gọi con đường này là hí họa, vì hí họa là con đường rộng và lòng ta rộng theo... Trong hí họa cần cả nội dung lẫn hình thức. Không tạo được hình thức sẽ làm hỏng nội dung. Hình thức càng tốt, càng giảm được số chữ phải ghitrong tranh. Hí họa cần nhất là dễ nhìn, dễ phân biệt, tập trung làm nổi bật ý chính, tạo cho người xem chú ý ngay về sự khập khễnh của hình thức rồi mới dẫn dắt họ đến cái phi lý, cái lố bịch của nội dung”.
blank
Chân dung tự họa của Chóe (1992)

Hí họa của Chóe được các báo danh tiếng thế giới như The New York Times, Newsweek... chọn đăng. Cũng trong năm 1973, cuốn The World of Choé (Thế giới của Choé) được nhà xuất bản Glade Publications ấn hành tại Mỹ do công trình thu thập của nhà báo Barry Hilton. Một trong những bức tranh trong cuốn sách này, tuy là hí họa nhưng lại mang nét buồn của đất nước chiến tranh khi thế giới bước vào mùa Giáng sinh vui vẻ trong năm 1972.
blank

Ông già Noel Việt Nam áo quần tả tơi, đầu đội nón lá và trên vai là chiếc đòn gánh với hai 
cái thúng thủng đáy, trống không, không quà Giáng sinh mà cũng chẳng nụ cười. Nếu quan sát kỹ hơn người xem sẽ thấy hai ngón chân cái của ông giao nhau vì ông vốn là người… Giao Chỉ.

Năm 2004, Chóe mang 29 bức tranh chân dung sơn dầu về những người phụ nữ đoạt giải 
Nobel sang Stockholm nhân Ngày Việt Nam tại Thụy Điển. Giới thưởng ngoạn nghệ thuật ở Bắc Âu có dịp nhìn lại những khuôn mặt nữ nổi tiếng thế giới như Berthan Von Suttner (Nobel Hòa bình, 1905), Grazzia Deledda (Nobel Văn chương, 1926), Sigrid 
Undset (Nobel Văn chương, 1928), Emily Greene Balch (Nobel Hòa bình, 1946), Rosalyn Yalow (Nobel Sinh lý học & Y học 1977), Rigoberta Menchu (Nobel Hòa bình, 1992) và cả
 chân dung Afred Nobel, người sáng lập giải thưởng.

blank
Chân dung Afred Nobel


Nhà báo Lê Minh Quốc nói về Chóe: “Tôi ấn tượng nhất Choé ở bức hí họa vẽ một người phụ nữ gánh trên vai cả trái đất mang tên Phụ nữ nước tôi. Đó là bức tranh đầy ý nghĩ về vai trò của người phụ nữ Việt Nam. Việc bức tranh ấy được chọn triển lãm hội hoạ quốc tế chứng tỏ tài năng của họa sỹ. Rất lâu nữa Việt Nam mới có được một họa sỹ biếm 
tài năng như Choé”.

Chóe đem bộ tranh Phụ nữ nước tôi đi dự triển lãm tranh quốc tế tại các thành phố lớn 
bên Nhật theo lời mời của lãnh sự Nhật Bản năm 1995. Theo tôi, bức tranh Chồng Con trong số tranh triển lãm mới “ấn tượng” nhất. Tranh vẽ một người đàn bà mặc áo dài nhưng lại đi chân đất. Trên vai có đòn gánh nặng chĩu, một đầu là người chồng với chai rượu trong tay và điếu thuốc trên miệng. Đầu bên kia là 5 đứa con ngồi lọt thỏm trong một cái thúng. Tranh chỉ vỏn vẹn có hai chữ Children và Husband nhưng lại nói rất nhiều về sự tảo tần và chịu đựng của người phụ nữ Việt Nam.
blank
“Chồng con” (1995)

Bà Kim Loan nói về người chồng quá cố:
“Có thể nói là cuộc đời của chồng tôi rất nhiều thăng trầm. Trước giải phóng ông là quân nhân, sau được chuyển về làm ở Bộ Tổng tham mưu của chế độ cũ nhưng thời đó có luật cấm quân nhân làm báo. Tuy nhiên vì mê nghề báo nên ông vẫn lén lút viết và đến năm 1974 bị lộ, bị bắt, ở tù được mấy tháng thì miền Nam giải phóng thì ông được tự do. Sau năm 1975, ông làm cho báo Lao Động gần một năm thì bị đưa đi học tập cải tạo cùng một số văn nghệ sĩ miền Nam. Nhưng thời gian cải tạo quá dài, đến 9 năm, từ 1976 – 1985 mới trở về”.
blank
Bà Kim Loan trong buổi lễ tưởng niệm 10 năm ngày mất của họa sĩ Chóe

Những ngày cuối đời khi không còn nhìn rõ để vẽ, Chóe quay qua làm thơ. Những câu thơ 
dưới đây tuy không vần điệu nhưng đã nói lên nỗi lòng của người họa sĩ tài hoa:

“Trót làm người vui tính.
Khi gặp chuyện đau lòng.
Ta không dám khóc.
Bằng nước mắt…”

Cuối năm 2002, Nguyễn Hải Chí được đưa sang Mỹ với hy vọng những tiến bộ y khoa có thể giúp ông kéo dài tuổi thọ. Ngày 18/1/2003, bác sĩ ở Virginia đã chích thuốc phục hồi thị lực cho ông. Khi được nhìn bằng mắt của mình, chỉ trong khoảng nửa giờ, ông vẽ cấp tốc một mạch 6 bức tranh. Một trong số 6 tác phẩm đó, ông đã vẽ những khuôn mặt cười, tràn đầy lạc quan, lúc nào cũng... chí chóe:
blank

Chú thích:
(*) Nguyễn Hải Chí (1943 – 2003) là một họa sĩ vẽ tranh biếm nổi tiếng với bút danh Choé, ngoài ra ông còn có bút danh Trần Ai, Cap, Kit. Ông được coi là “họa sĩ biếm số 1 của Việt Nam” với những tranh biếm đặc sắc phê phán những thói hư tật xấu của xã hội qua nhiều thời kỳ. Ông vẽ chủ yếu là tranh sơn dầu, giấy dó và tranh lụa. Ngoài vẽ, Chóe còn được biết đến như một nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ.

Nguyễn Hải Chí sinh ngày 11/11/1943 tại Cái Tàu Thượng, Hội An, Chợ Mới, An Giang. Sau đó gia đình ông chuyển về xã Vĩnh Tế dưới chân núi Sam, Châu Đốc. Do hoàn cảnh gia đình rất nghèo, ông phải nghỉ học từ năm lớp 2, đi làm kiếm sống từ năm 9 tuổi. Ông làm đủ nghề: đập đá, đốn củi, chăn bò mướn...
 
Năm 1960, bị cán bộ Cộng sản ép lên núi hoạt động du kích nên ông bỏ trốn về Mỹ Tho, xin làm việc tại một phòng vẽ quảng cáo và học vẽ tại đây. Năm 1964, ông đi quân dịch, năm sau được chuyển về làm việc tại Bộ Tổng Tham Mưu Quân Lực Việt Nam Cộng Hòa. Lúc này ông bắt đầu làm thơ, viết truyện gửi đăng báo. Từ đó ông đã thâm nhập vào làng báo Sài Gòn.

Cuối năm 1969, ông chuyển qua vẽ hí họa cho tờ Diễn Đàn, ký tên Choé, nghệ danh do 
nhà văn Viên Linh đặt, lúc đó là chủ bút báo Diễn Đàn. Một số tranh của ông đã đụng đến vấn đề “nhạy cảm” do đó ông bị chính quyền VNCH bắt giam từ tháng 2 đến tháng 4/1975. Sự kiện 30/4/1975 diễn ra, Nguyễn Hải Chí thoát khỏi trại giam của An ninh Quân Đội tại số 8 Nguyễn Bỉnh Khiêm, Sài Gòn.

Mấy tháng sau ông được nhận vào làm báo Lao Động Mới với nhiệm vụ trình bày tờ báo. 
Tháng 4/1976, ông bị bắt đi học tập cải tạo cùng với các văn nghệ sĩ miền Nam cho đến cuối năm 1985 tại các nhà giam Chí Hòa rồi trại cải tạo Gia Trung, Pleiku. Sau đó ông vượt biên nhưng bị bắt và phải trở lại tù thêm lần nữa.

Từ năm 1990, do không xác định được thời hạn tù, ông bị từ chối đơn xuất cảnh theo diện 
H.O. Ông ở lại Việt Nam hành nghề vẽ tranh bán cho khách nước ngoài. Ông cộng tác với phòng tranh Tự Do tại Thành phố Hồ Chí Minh, để trưng bày và bán tranh lụa, giấy dó và tranh sơn dầu, ký tên Vân Bích. Ít lâu sau, ông được nhiều tờ báo trong nước đề nghị cộng tác trở lại. Tranh của ông tiếp tục xuất hiện trên nhiều tờ báo và tạo được phong cách riêng trong việc phê phán những thói hư tật xấu, những tiêu cực của xã hội.

Năm 1997, Choé bị đột quỵ, dẫn đến bại liệt một thời gian. Trước đó ông cũng đã mắc 
phải bệnh tiểu đường. Từ năm 1998 tới 2001, ông có 2 lần sang Pháp điều trị nhưngkhông thuyên giảm. Từ năm 2001, ông bắt đầu đi đứng khó khăn, mù mắt trái, mờ mắt phải, từ đó không vẽ nữa mà chuyển qua làm thơ, viết nhạc.

Cuối năm 2002, ông được bạn bè giúp đỡ đưa sang Virginia, Hoa Kỳ chữa bệnh. Ngày 22/2/2003, ông đột ngột bị ngộp thở, 10 ngày sau đột quỵ và đứt mạch máu não. 3 giờ 50 phút sáng ngày 12/3/2003, ông qua đời tại bệnh viện Fairfax, Virginia. Lễ tang được cử hành tại nhà thờ các thánh tử đạo Arlington, sau đó được đưa về Việt Nam an táng tại nghĩa trang nhà thờ Thánh Mẫu, huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai.

Ngoài rất nhiều tranh biếm đã được đăng trên các báo, còn những tuyển tập thu thập các
 tác phẩm của Chóe:
- Sách The World of Choé (Thế giới của Choé), do nhà báo Mỹ Barry Hilton đã thu thập một số tranh biếm họa của ông, do nhà xuất bản Glade Publications ấn hành tại Mỹ năm 1973.
- Lai rai vẽ viết - bút ký (nxb Lao Động, 1992).
- Tử tội - tuyển tập tranh hí họa, thơ, văn, nhạc (nxb Tiếng quê hương, Hoa Kỳ, 2001).
- Nghề cười, tuyển tập tranh, thơ, văn, nhạc (nxb Văn hóa Văn nghệ, 2013).

Một số ca khúc:
- Gió - (Hồng Nhung hát), nghe tại:
- Mưa - (Cẩn Vân hát), nghe tại:
- Bên vườn nhà em – (Nguyễn Chánh Tín hát), nghe tại:
- Khi đến cuối đời
- Vinh dự
- Khi dứt cơn mưa
- Dù ta xa nhau
- Ngả lưng trên đồi
(Nguồn: Wikipedia)
Chóe & chân dung
Sau bài viết, xem lại những hí họa của Chóe tôi vẫn cảm thấy chưa viết được hết về người họa sĩ tài hoa Nguyễn Hải Chí… hình như còn thiếu một lãnh vực quan trọng trong sự nghiệp cầm cọ của ông. Đó là hí họa chân dung gồm hai mảng “tự họa” và chân dung các nhân vật của Việt Nam lẫn quốc tế.

Trước hết, chúng ta hãy xem lại những bức tranh tự họa của Chóe. Đáng chú ý nhất là bức tự họa chỉ với hai màu trắng đen với một ổ khóa to nơi miệng trong tư thế hai tay bắt chéo giữ lấy hai bàn chân. Hình như tác giả muốn nói ý “khóa miệng, trói chân”? Đặc biệt hơn nữa, ổ khóa được tô màu làm nổi bật trên nền đen trắng và cặp mắt là hai chiếc bánh xe đạp...
Đó là hình tượng Chóe bị “khóa miệng” trong 12 năm cải tạo và nhà văn Trần Dạ Từ (tức Lê Hạ Vĩnh, phu quân của nhà văn Nhã Ca), đã chọn làm hình bìa cuốn sách mang tựa đề Writers and Artists in Vietnamese Gulag (1) do nhà xuất bản Century phát hành tại Hoa Kỳ tháng 1/1990.
blank
Hình bìa cuốn sách của Trần Dạ Từ
Trong bức chân dung tự họa năm 1973, Chóe dùng hình tượng một con bọ cạp với cái đuôi châm chích để nói lên tính chất công việc của mình. Khuôn mặt của bọ cạp vẫn là Chóe nhưng ở cặp chân ta thấy là của một anh cao bồi Mỹ, mang đôi bốt có gắn thêm đinh thúc ngựa.
Đôi giày bốt của Chóe ôm lấy một biểu tượng hình tròn trên có dòng chữ “Yippee!" viết ngược, mới thoạt nhìn cứ tưởng là tiếng Nga! Trong tiếng Anh, Yippee là sự sảng khoái, vui vẻ.. Hình như Chóe muốn tự giới thiệu mình là người chuyên vẽ những bức tranh châm chọc chỉ nhằm mục đích vui đùa, không hại một ai?
blank
Chân dung tự họa (1973)
Ở một bức chân dung tự họa khác không ghi ngày vẽ, chúng ta thấy Chóe ôm ấp một trái tim thật lớn. Nếu trái tim tượng trưng cho sự yêu thương thì chắc họa sĩ muốn nói tuy là hí họa nhưng những tác phẩm của ông được vẽ ra với tất cả tấm lòng hay nói khác đi là cái “tâm” của người nghệ sĩ.

Có điều, nếu nhìn kỹ, ta thấy đầu và chân của Chóe quay về phía trước còn thân mình và hai 
tay ôm quả tim lại hướng về phía sau. Ẩn ý gì đây? Tôi nghĩ, phải chăng Chóe muốn mọi người thấy được hai mặt của vấn đề, hay nói khác đi, “thấy vậy” nhưng “không phải vậy”…
blank
Chân dung tự họa không đề rõ năm vẽ

Trong một bức chân dung tự họa khác vẽ trước năm 1975 nhưng không còn tìm ra bản gốc trên
 báo Sóng Thần của Chu Tử, Chóe bị còng hai tay bên cạnh một người đàn bà trần truồng với những lời ghi “tự họa sau khi vi phạm điều 35”. Chính quyền thời đó đã lên án bức hí họa phạm vào tội “đồi trụy”.
Rất dễ để tìm hiểu nguyên nhân tại sao Trung sĩ Chóe trong quân lực VNCH lại bị giam giữ tại An ninh Quân đội (số 8 Nguyễn Bỉnh Khiêm), 3 tháng trước biến cố 30/4/1975. Lý do thật đơn giản: ông châm chích không từ một ai.

Các chính khách đương quyền trong cũng như ngoài nước đều nằm trong “tầm ngắm” của 
Chóe và dĩ nhiên những bức tranh châm biếm đó không được các “nạn nhân” là người có chức, có quyền ưa thích. Một trong những tội danh của Chóe là… “vẽ dị dạng nhân vật quan trọng trong chính phủ”!

Ngay cả đến Bộ ngoại giao Hoa Kỳ cũng không tán thành việc xuất bản cuốn The World of 
Choé trên đất Mỹ cho dù năm 1973, tuần báo New York Times bình chọn Chóe là một trong 8 họa sĩ biếm họa xuất sắc thế giới của thập niên 1970.
Dưới mắt Chóe, Tổng thống Richard Nixon là một thuyền trưởng bị ra tòa với cán cân công lý bằng chính đôi tay giăng ngang của mình. Trên hai đĩa cân ta thấy một bên là vụ Watergate còn phía bên kia là chiến dịch đánh bom miền Bắc trước lễ Giáng sinh 1972. Cán cân nghiêng về phía bom đạn vì còn có anh VC “giật dây” cho thêm nặng ký!
blank
Chân dung Tổng thống Nixon và cán cân công lý

Chóe tiết lộ một trong những thủ thuật ông hay dùng khi vẽ chân dung là cố tìm nét đặc biệt 
của người được vẽ. Chẳng hạn như Phó tổng thống Nguyễn Cao Kỳ có đôi mắt “ốc nhồi”, tính tình thì “hung hăng con bọ xít” nên chân dung của ông mang hình ảnh… con gà chọi. Còn Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu có cái cằm nhẵn thín khiến Chóe liên tưởng đến chiếc hàm ếch...
 thế là ông vẽ nhân vật qua cách nhìn đó.
Chóe tâm sự: “Khi tôi vẽ con ếch mồm trễ ra, cầm cần câu là Nguyễn Văn Thiệu, vẽ con rùa đeo kính chắp tay sau đít, người ta kêu ầm lên là con rùa hành chánh Trần Thiện Khiêm... Người ta xem thấy ngộ nghĩnh bật cười, còn tôi bị tai nạn nghề nghiệp nhưng vẫn vui vẻ đón nhận rủi ro”.

Phạm Văn Đồng của VNDCCH cũng không nằm “ngoài tầm ngắm” của Chóe. Chân dung của 
ông Thủ tướng được phác họa qua những nét đặc trưng như cặp môi dầy và tóc chải ngược. Trong hí họa Phạm Văn Đồng đi xin viện trợ còn được vẽ với một chiếc nạng bằng súng AK và trên tay là chiếc nón cối, chân đi dép râu. Đúng là hình ảnh của… “cái bang”.
blank
Thủ tướng Phạm Văn Đồng… đi xin viện trợ

Năm 1973, tạp chí Văn ra số đặc biệt về 5 nhà văn nữ nổi tiếng tại miền Nam, Chóe góp mặt 
trong giai phẩm này với phần phụ bản chân dung Nhã Ca, Túy Hồng, Nguyễn Thị Hoàng, Nguyễn Thị Thụy Vũ, và Trùng Dương. Ngay từ trang 3 của Giai phẩm đã xuất hiện chân dung của Nguyễn Thị Hoàng đi kèm với bài giới thiệu Đi xa với Nguyễn Thị Hoàng. Chóe vẽ một người phụ nữ với tẩu thuốc lá trên môi và trên đó treo lơ lửng một quả chuông. Hình ảnh được lấy từ ý của tác phẩm Tiếng 
chuông gọi người tình trở về của Nguyễn Thị Hoàng.


blank
Chân dung Nguyễn Thị Hoàng
Trang 23 là chân dung của Nguyễn Thị Thụy Vũ đi kèm với bài viết của Du Tử Lê, nói chuyện với Thụy Vũ. Nhà văn bưng một cây đèn cầy qua ý tưởng của Thụy Vũ trong truyện Thắp một ngọn đèn cho tôi.
blank
Chân dung Nguyễn Thị Thụy Vũ
Chân dung Trùng Dương xuất hiện trên trang 31, đi kèm với bài Trùng Dương và Tác phẩm của Uyên Thao. Ta thấy một nhà văn nữ tướng tá ngổ ngáo như con trai, tóc cắt ngắn demi-garçon, mặc áo sơ mi, mang cặp kính cận. Đặc biệt hơn cả, Trùng Dương phì phèo điếu thuốc ngậm lệch trên môi.
Trong giai phẩm này, Trùng Dương góp tiếng bằng bài viết Mặt trời tháng tư, nhưng đó là năm 1973 chứ không phải là năm 1975.
blank
Chân dung Trùng Dương

Chân dung Nhã Ca là một thiếu phụ trên đầu vấn khăn tang sau Tết Mậu Thân năm 1968. 
Nhã Ca gọi Giải khăn sô cho Huế là một… “bút ký chạy loạn” nhưng lại đoạt Giải thưởng Văn học Nghệ thuật Quốc gia năm 1970.
blank
Chân dung Nhã Ca
Ở trang 55 là chân dung của Túy Hồng với hình ảnh một người phụ nữ ôm đàn, hai con mắt mở lớn và cặp môi dày đang cất tiếng hát. Đàn không phải là tây ban cầm (guitar) mà là một chiếc đàn cổ nhạc, cần đàn lại là một cây bút. Túy Hồng có truyện ngắn Chiếc gối của người tình đăng trong giai phẩm Văn.
blank
Chân dung Túy Hồng
Sau ngày Sài Gòn đổi tên, người ta thấy xuất hiện một cuốn sách mang tên Biệt Kích Văn Hóa, tổng hợp các bài viết của các tác giả chế độ mới như Trần Văn Giàu, Lữ Phương, Vũ Hạnh... Họ viết về 10 nhà văn “phản động” tại miền Nam gồm Hồ Hữu Tường, Nguyễn Mạnh Côn, Nhất Hạnh, Doãn Quốc Sỹ, Võ Phiến... trong đó có Nhã Ca, nhà văn nữ được xếp hạng thứ 6.
Một sự tình cờ ngẫu nhiên và cũng là... “may mắn”, Chóe có mặt trong số những “cải tạo viên phản động” vào năm 1977. Đây cũng là cơ hội hiếm có để ông có được bộ sưu tập chân dung văn nghệ sĩ miền Nam. Năm 1987 những chân dung này được chuyển ra nước ngoài khi nhà thơ Trần Dạ Từ và Nhã Ca rời Việt Nam do sự can thiệp của hội Văn Bút Quốc Tế phối hợp với hội Ân xá Quốc Tế và thủ tướng Thuỵ Điển Ingvar Carlsson.
Nhà thơ Trần Dạ Từ (2) được Chóe phác họa ôm cây đàn guitar nhưng cần đàn lại là một cái cuốc, một vật tượng trưng cho châm ngôn “lao động là vinh quang” thường được các “quản giáo” đề cập đến trong những buổi “học tập chính trị”.
blank
Chân dung nhà thơ Trần Dạ Từ
Nhà văn Nguyễn Mạnh Côn (3) vốn nghiện thuốc lá, thuốc phiện nhưng trong trại cải tạo phải chuyển sang thuốc lào, thường được ca tụng là loại thuốc… “thơm mồm, bổ phổi, diệt trùng lao”. Chân dung có một chi tiết khá mỉa mai: ông Côn đã dùng sách vở làm đóm để đốt thuốc.
Anh em bạn tù còn gọi Nguyễn Mạnh Côn là “Khô Vinh Đại Sư”, tên một nhân vật tiểu thuyết của Kim Dung. Sở dĩ có biệt danh này vì ông vốn gầy gò, người nhỏ thó, xương xẩu giống hệt một nhà tu khổ hạnh. Nguyễn Mạnh Côn chết trong trại tù Xuyên Mộc.
blank
Chân dung nhà văn Nguyễn Mạnh Côn
Chân dung nhà văn Doãn Quốc Sỹ (4) là một ông già khắc khổ, hai tay bưng chồng gạch ngói trong trại tù Gia Trung. Doãn Quốc Sỹ là người có tổng cộng 14 năm “thâm niên cải tạo” trước khi được định cư tại Houston, Texas, năm 1995.
blank
Chân dung nhà văn Doãn Quốc Sỹ
Nhà văn Mai Thảo được Chóe vẽ đang ngồi trên xe xích lô đạp. Cyclo là phương tiện giao thông duy nhất của Mai Thảo ở Sài Gòn trước 1975. Sau 2 năm lẩn trốn sự truy nã gắt gao của chính quyền mới, ông vượt biên thành công và sang Mỹ năm 1978, qua đời ở quận Cam năm 1998.
blank
Chân dung nhà văn Mai Thảo
Tháng 12/1992, một cuộc triển lãm mang tên “Những nhân vật của Chóe” tạo một bất ngờ lý thú đối với những người yêu thích hội họa. 35 nhân vật nổi tiếng của Việt Nam và thế giới đã xuất hiện trong cuộc triển lãm, trong đó phải kể tới Khổng Tử, Sartre, Dostoievsky, Thành Cát Tư Hãn, Nobel...

Chóe còn cho ra đời hàng loạt các bộ tranh khác như Những tổng thống Mỹ (gồm 41 tranh sơn
 dầu), Những nhân vật Việt Nam (57 tranh), Họa thơ Hồ Xuân Hương (40 tranh) và Những phụ nữ đoạt giải Nobel (27 tranh).

Nhân ngày giỗ 3 năm của họa sĩ Chóe, phòng tranh Tự Do cùng với gia đình cố họa sĩ đã tổ chức triển lãm bộ tranh Chân dung văn nghệ sĩ. Người xem có thể bắt gặp những khuôn mặt ngộ nghĩnh và ấn tượng của những nhân vật nổi tiếng từ quá khứ đến hiện tại: Nguyễn Đình Chiểu, Sương Nguyệt Anh, Hồ Biểu Chánh, Vũ Trọng Phụng, Nhất Linh, Út Trà Ôn, Phạm Duy,
 Bùi Giáng, Sơn Nam, Trà Giang, Lý Lan...
Chóe cho biết: “Điều thú vị là khi vẽ chân dung các nhân vật, tôi đưa được thủ pháp hí họa vào tranh sơn dầu. Tôi vẽ rất nhanh, nhưng việc tìm hiểu tính cách mỗi nhân vật và phương cách thể hiện có khi lại rất lâu". 
Bộ tranh Chân dung văn nghệ sĩ bắt đầu được vẽ từ năm 2000 và dừng lại ở con số 28 bức năm 2001. Đó là năm ông phải tạm ngừng sáng tác vì bệnh tiểu đường. Mọi người đều tin rằng ông sẽ mau chóng bình phục để tiếp tục công trình còn dang dở của mình nhưng bệnh tình ông ngày càng trầm trọng. Họa sĩ Chóe lại bị thêm biến chứng... mù màu. Năm 2003 ông được gia đình và bạn hữu đưa sang Mỹ chữa bệnh nhưng chưa kịp điều trị thì qua đời tại Mỹ.
blank
Một số tác phẩm của Chóe triển lãm tại Phòng tranh Tự Do
Nhớ lại một thời, xin trích đăng tài liệu trên đây trên blog Nguyen Ngoc Chinh's, không thấy ghi tên tác giả bài viết.
DgN
30 Tháng Giêng 2022
(Xem: 2511)
Một bài học thật tuyệt về đạo đức cho những người vô thần...
22 Tháng Giêng 2022
(Xem: 2308)
Danh mục các văn nghệ sĩ được lưu trữ trong Trang "Chân dung Văn Nghệ Sỹ VN"
12 Tháng Giêng 2022
(Xem: 2426)
Cho nên, dù đã nghe hàng ngàn đứa học trò gọi tôi là thầy gần hai mươi năm nay, mà khi tôi nghe em học trò nhỏ của thầy đứng bên này gọi với sang bên kia. “Thầy ơi”, tự nhiên nước mắt tôi rơi.
10 Tháng Giêng 2022
(Xem: 2107)
- 1. Chúng nhiễm cổ họng trước, vì vậy bạn sẽ đau cổ họng khoảng 3, 4 ngày. Khi bắt đầu có triệu chứng, hãy lập tức làm test rapide: nếu positif thì cách ly ngay với người xung quanh.
03 Tháng Giêng 2022
(Xem: 2525)
Hạn chế căn bệnh tăng xông (Cao huyết áp) Thường xuyên nhớ đến cái ông rau cần. Nhai sống, hoặc uống trà gừng Nôn mửa sẽ hết, bạn đừng có quên.
01 Tháng Giêng 2022
(Xem: 3001)
Chúng ta đối đãi với người khác thế nào, họ cũng sẽ đối đãi với ta như vậy. Khi bạn làm cho người khác vui vẻ, bạn sẽ nhận ra rằng mình còn được nhân lên niềm vui.
01 Tháng Giêng 2022
(Xem: 2356)
Anh vừa cạo tuyết, từng hạt tuyết bay tới tấp lên mặt nghe lạnh ngắt nhưng anh nhận ra có mấy hạt ấm ấm vừa từ trong khóe mắt lăn ra.
13 Tháng Mười Hai 2021
(Xem: 2548)
+ Có 2 thứ bạn nên tiết kiệm, đó là sức khỏe và lời hứa. + Có 2 thứ bạn phải cho đi, đó là tri thức và lòng tốt. + Có 2 thứ bạn phải luôn ghi nhớ, đó là thực hiện những điều trên và làm thật tốt chúng trong cuộc sống hàng ngày.
10 Tháng Mười Hai 2021
(Xem: 2447)
nay tôi ghi đôi câu tâm thư cho ai chưa quen: Tôi! Thân trai trung niên, cao to, mê Ca-ra-ô-kê, say mê luôn văn thơ,
10 Tháng Mười Hai 2021
(Xem: 21586)
Nhà bà Hồng gần nhà bà Đào. Vì trồng nhiều cà mà nhà bà Hồng dành nhiều tiền và làm nhà nhiều tầng, dần dần thành bà hoàng làng này.
07 Tháng Mười Hai 2021
(Xem: 6509)
Tránh vỏ dưa gặp vỏ dừa, đứng núi này trông núi nọ, già kén kẹn hom, ghét của nào trời trao của ấy. Chị nọ phận hẩm duyên ôi, kết tóc xe tơ với một anh chàng mặt nạc đóm dày, xấu ma chê quỷ hờn lại đần độn, ngốc nghếch, vô tâm vô tính,
02 Tháng Mười Hai 2021
(Xem: 2728)
Quý vị có cùng suy nghĩ như tôi không, kỳ lạ chưa, tại sao lại có những kỷ niệm cứ đeo bám luôn mãi, mình không bao giờ rủ bỏ được cơ chứ!
05 Tháng Mười Một 2021
(Xem: 2740)
Ryan Kaji là cái tên không mấy xa lạ với cộng đồng YouTuber thế giới và ở Việt Nam khi 3 năm liên tiếp là người kiếm được nhiều tiền nhất từ nền tảng mạng xã hội này.
04 Tháng Mười Một 2021
(Xem: 3048)
Một giáo viên lớp 5 giao cho học sinh bài tập: Yêu cầu cha mẹ kể cho nghe một câu chuyện để rút ra bài học. Ngày hôm sau, những đứa trẻ bắt đầu kể câu chuyện chúng thu thập được.
30 Tháng Mười 2021
(Xem: 2899)
Trong đời sống, đã biết bao lần chúng ta phàn nàn. Buổi sáng đi làm kẹt xe. Đến sở gặp đồng nghiệp ăn nói vô duyên, mếch lòng. Ông chủ mặt mày khó chịu, gắt gỏng...
25 Tháng Mười 2021
(Xem: 3693)
Hai loại thuốc đã cứu sống tôi là Opdivo và Yervoy đã được phối hợp dùng trị melanoma đầu tiên từ năm 2016.
25 Tháng Mười 2021
(Xem: 2780)
Biết cách sống, ta có thể làm chậm được quá trình lão hóa, kéo dài được tuổi thọ, có thể điều chỉnh được chiếc đồng hồ sinh học trong con người chúng ta chạy chậm lại
13 Tháng Mười 2021
(Xem: 2753)
Một số món ăn cay đến nỗi đầu bếp phải đeo mặt nạ phòng độc để bảo vệ mắt khỏi bị bỏng. Ăn đồ cay rất tốt cho cơ thể nhưng nó cũng mang lại những tác động tiêu cực nếu bạn ăn quá nhiều.
11 Tháng Mười 2021
(Xem: 2631)
Khi mùa thu tới, khung cảnh tuyệt đẹp ở những nơi này sẽ khiến bạn như lạc vào một câu chuyện cổ tích.
11 Tháng Mười 2021
(Xem: 2600)
Vợ tuy không có công sinh ra ta, nhưng là người cho ta ăn hằng ngày đó há chẳng phải có 'công dưỡng' đó ư? - Vợ dạy ta tính phục thiện sẵn sàng nhận lỗi dù mình không làm gì sai cả!
05 Tháng Mười 2021
(Xem: 3700)
Ngày hôm sau, một người đến tận chỗ tôi trọ gửi tiền công 3 buổi và một gói quà. Mở ra tôi thấy một bầy hạc châu đầu vào một đoá hồng.
04 Tháng Mười 2021
(Xem: 5164)
khảo cứu cho thấy một loại sinh tố K, gọi là K2, có thể giúp phòng ngừa và chữa việc Calcium đi nhầm chỗ, đóng trên thành mạch máu gây tắc nghẽn, thay vì đóng lên xương giúp xương bớt xốp loãng.
01 Tháng Mười 2021
(Xem: 7446)
Qua bài viết này, chúng con kính gửi đến quý Thầy, quý Cô đã dạy dỗ, hướng dẫn chúng con trên con đường học vấn lời kính chúc: “Thật nhiều sức khỏe, an khang, sống lâu trăm tuổi”.
13 Tháng Chín 2021
(Xem: 4658)
Mỗi người có tên và họ là chuyện bình thường. Dù vậy ngày nay vẫn còn có nơi con người không có tên và họ như ở Buthan, xứ sở hạnh phúc nhất trần gian.
12 Tháng Chín 2021
(Xem: 2469)
Như vậy trong mỗi gram của 7.5 tấn thép vụn trong chiến hạm USS New York đó đều có một chút thịt, da, máu, và xương của hơn 3000 người đã ngã gục tại hiện trường.
11 Tháng Chín 2021
(Xem: 2864)
Canh chua của Má tràn ngập thương yêu có sự đợi chờ chồng và các con về trong hạnh phúc đầy mãn nguyện, còn canh chua của tôi thì mau chóng, no nê và thừa thải.
10 Tháng Chín 2021
(Xem: 3852)
Có bài thơ tình yêu rất nổi tiếng, tương truyền là của nhà văn, nhà viết kịch vĩ đại nhất nước Anh, đó là William Shakespeare. Một số nguồn khác lại nói bài thơ này của Bob Marley,
07 Tháng Chín 2021
(Xem: 3471)
Chúng ta biết rằng, giấc ngủ có vai trò cực quan trọng đến sức khỏe của bạn. Ngoài thời gian ngủ, vị trí ngủ thì tư thế ngủ cũng ảnh hưởng không nhỏ tới tinh thần, thể chất của bạn.
03 Tháng Chín 2021
(Xem: 2924)
Ai đưa con sáo sang sông Gặp chốt kiểm dịch, mất công bay về Cò về thăm quán cùng quê Giãn cách xã hội chẳng về được đâu
31 Tháng Tám 2021
(Xem: 3808)
Thế hệ họᴄ trò nhỏ ngày xưa đi họᴄ thiếᴜ thốn, kháᴄ ngày nay nhiềᴜ qᴜá. Từ lớρ Năm đến lớρ Nhì ρhải dùng bút ᴄhấm mựᴄ đượᴄ làm thủ ᴄông
14 Tháng Tám 2021
(Xem: 2635)
Tôi đã rất sợ phải ở một mình, cho đến khi.. Tôi học được cách tự yêu thương mình.
09 Tháng Tám 2021
(Xem: 4278)
Tôi lớn lên trong một thành phố nhỏ, Thành phố nhỏ, nay gặp vấn đề to,
09 Tháng Tám 2021
(Xem: 2944)
Tứ đại gia này giàu có thể nói không chỉ giàu nhất Sài Gòn mà còn thuộc vào hàng giàu nhất Đông Dương trong giai đoạn cuối thế kỷ 19 đầu thế kỷ 20
09 Tháng Tám 2021
(Xem: 2963)
Ông có hơn gì nó đâu, chỉ vì một tô phở mà từ thằng con, nghe được không? Nếu quý vị là “ÔNG TRỜI” hay “BÀ TRỜI” phân xử vụ tô phở này làm sao đây?
29 Tháng Sáu 2021
(Xem: 3200)
Cây sầu đông mọc ở đồng sâu hay ở đầu sông. - Say để đỡ nhớ ngày xưa và đỡ ngứa nhờ say. - Chơi hụi thì chết Chơi hết thì trụi.
29 Tháng Sáu 2021
(Xem: 2482)
Do đâu ông Huyền Vũ có thể lay động, thu hút cả triệu thính giả khiến mọi người đồng hứng khởi như vậy?
29 Tháng Sáu 2021
(Xem: 3307)
Không là đặc sản cao sang, chỉ bình dị và thân thiết với con cá bống dừa quê tôi. Đi đâu, xa đâu, cứ thấy rặng dừa nước là lòng tôi lại trùng xuống vì nhớ cá, nhớ người!
28 Tháng Sáu 2021
(Xem: 5125)
Với tôi, ve thì nhất định là “ve vui”, không hề là “ve lạnh”, lại càng không thể là “ve sầu”!
19 Tháng Sáu 2021
(Xem: 4639)
Ngày của Cha thường được tổ chức vào các ngày khác nhau ở nhiều nơi trên thế giới, phổ biến nhất là vào các tháng 3, tháng 4 và tháng 6 theo phong tục của từng quốc gia.
14 Tháng Sáu 2021
(Xem: 4483)
Hình ảnh bức tượng “chú bé đứng tiểu” này không chỉ nổi tiếng ở Bỉ mà còn xuất hiện ở nhiều nơi trên thế giới. Không ngờ, đằng sau bức tượng nhỏ bé tưởng như chỉ là phục vụ cho hoạt động “vui chơi giải trí” lại ẩn giấu một sự kiện lịch sử to lớn như vậy…
14 Tháng Sáu 2021
(Xem: 2659)
Ngày nay con người đang bị màn hình điện thoại di động cuốn hút hơn bao giờ hết, ngay cả trong công việc, quan hệ với bạn bè và gia đình, họ vẫn miệt mài với cái điện thoại dường như là mọi lúc mọi nơi.
12 Tháng Sáu 2021
(Xem: 3826)
Cho nên tôi hoàn toàn đồng ý với những nhận định xác đáng của anh Trần Huy Bích về việc viết chữ “dòng sông,” thay vì viết “giòng sông”.
07 Tháng Sáu 2021
(Xem: 2966)
. Uống trà gừng mỗi ngày có thể giúp bạn ngăn ngừa bệnh tim, kiểm soát cân nặng, hỗ trợ giảm các cơn đau...
07 Tháng Sáu 2021
(Xem: 2985)
Nếu ai hỏi tạo hoá đã tạo ra động vật nào hoàn hảo nhất? Tôi sẽ không ngần ngại trả lời, đó là loài chim Yến.
07 Tháng Sáu 2021
(Xem: 3149)
1, Tim sợ mặn 2. Phổi sợ khói 3. Dạ dày sợ lạnh
01 Tháng Sáu 2021
(Xem: 5745)
Ông người Nhật Inoue đã phát minh ra chiếc máy khiến điếc tai hàng xóm thì cũng một ông người Nhật khác, ông Seiji Nakazawa, sáng chế ra một dụng cụ cứu tai hàng xóm.
17 Tháng Năm 2021
(Xem: 3502)
Sau này, dù đi đâu, về đâu, ở đâu thì những câu hát điệu hò ấy vẫn mãi mãi còn nguyên trong ký ức. Đây là vài câu hát tiêu biểu của điệu ru “Ầu ơ” phương Nam ấy:
17 Tháng Năm 2021
(Xem: 3167)
Tôi nhận thấy so với tất cả các nước dùng mẫu tự ABC trên thế giới thì chỉ có từ ngữ Việt Nam mới có thể chỉ dùng những từ có cùng một Phụ âm đứng đầu để kể một câu chuyện có vần Phụ âm đó
17 Tháng Năm 2021
(Xem: 9968)
Đây là bài thơ giáo khoa do TẢN ĐÀ làm cho trẻ em lên sáu tuổi, viết năm 1919. Bài thơ đã 100 năm tròn, nhưng vẫn còn nguyên ý nghĩa về sự giáo dục con người.
07 Tháng Năm 2021
(Xem: 10214)
Dấu hỏi dấu ngã muốn điên Đọc rồi mới thấy một thiên tuyệt vời MŨM MĨM béo, MỦM MỈM cười. CỦ quả dành để biếu người CŨ xưa.
03 Tháng Năm 2021
(Xem: 3630)
rong "Friend" (bạn bè) vẫn có "End" (chấm hết) Trong "Believe" (tin tưởng) vẫn có "Lie" (lừa dối) Trong "Lover" (người thương) vẫn có "over" (kết thúc)
03 Tháng Năm 2021
(Xem: 6691)
Dạ phải, thưa quí vị, tôi yêu Canada, cái tủ lạnh khổng lồ... nhưng ước chi mùa đông ngắn đi một nửa và cái lạnh bớt đi một phần ba nhỉ.
27 Tháng Tư 2021
(Xem: 7295)
Ngồi một mình với ly cà phê Starbucks trong một ngày của tháng tư, quê người; tôi chỉ nhìn ra mình là người lạ với chính mình.
10 Tháng Tư 2021
(Xem: 5224)
Nói chung là phải tích cực “động não”. Tất cả các hoạt động trên đây nên bắt đầu từ hôm nay, bất kỳ ở lứa tuổi nào. Không nên đợi tới 60, 70 mới lo ngăn ngừa mất trí nhớ!
06 Tháng Tư 2021
(Xem: 4211)
Những khám phá mới đây trong lĩnh vực sức khỏe của các chuyên gia sẽ có thể sẽ giúp bạn bảo vệ sức khỏe tốt hơn.
28 Tháng Ba 2021
(Xem: 3213)
Hít thở là sự sống. Bạn có thể nhịn ăn trong vài ngày nhưng không thể nhịn thở trong vài phút. Chỉ ngộp thở trong vài phút thôi cũng sẽ giết chết bạn. Chúng ta hãy thở đi. Và tận hưởng từng giây phút của đời này.
27 Tháng Ba 2021
(Xem: 4111)
Phương pháp tập luyện này dành cho những người không có thời gian và không gian, môn thể dục này giúp tăng cường sức mạnh giống như chim hồng hạc, sử dụng một chân trong 1 phút và hai chân trong 2 phút
27 Tháng Ba 2021
(Xem: 5052)
Họ càng tôn thờ ta thì cái cục danh dự mà họ phong cho ta càng lớn. Ta dồn quá nhiều năng lượng trông coi cái cục danh dự ấy, luôn luôn sợ nó mất sáng mất đẹp mà quên đi mất việc chính của mình là phải tu tâm
20 Tháng Ba 2021
(Xem: 3390)
Theo Đông y, quả mướp vị ngọt, tính bình, không độc có thể dùng để trị rất nhiều bệnh. Từ hoa mướp đến xơ mướp, từ mướp tươi đến mướp khô đều có tác dụng trị bệnh mà không gây tác dụng phụ.
15 Tháng Ba 2021
(Xem: 4118)
Hiệp Hội Người Cao Tuổi Hoa Kỳ (AARP) mới đây gởi ra thông báo bao gồm những điều cần biết đối với người sắp chích ngừa COVID-19 mũi thứ nhì sau đây.
15 Tháng Ba 2021
(Xem: 3938)
7 mẹo trên trong cuộc sống bạn có thể áp dụng chúng mọi lúc mọi nơi, bạn đã ghi nhớ rồi chứ? Nếu quanh bạn có những người thường hay quên thì hãy mau chia sẻ 7 mẹo này cho họ nhé!
06 Tháng Ba 2021
(Xem: 3213)
Vaccine ngừa covid-19 của Mỹ hiện nay do 2 hãng Pfizer và Moderna bào chế hiệu quả 95% đều là loại MRNA Vaccine.
06 Tháng Ba 2021
(Xem: 3140)
Mai được trồng trong vườn và mai cũng mọc trong rừng nên mai làm bạn với mọi người từ lúc còn trẻ thơ, lúc trưởng thành vào mỗi độ xuân về và
05 Tháng Ba 2021
(Xem: 2943)
Nhìn một hồi, gã bất chợt cười toe, rồi đưa tấm danh thiếp lên môi hôn một phát, nước mắt lấp lánh trên đôi gò má đen bóng, gã hét lớn: - “God bless you!” Thằng “Nước Mắm!”
23 Tháng Hai 2021
(Xem: 5626)
chương trình được phát sóng 2 tháng một lần và tham khảo những thông tin về sức khoẻ, làm cách nào để phòng chống ung thư, có một cuộc sống khoẻ mạnh.
04 Tháng Hai 2021
(Xem: 3456)
Qua tai biến này, tôi rút ra được vài kinh nghiệm quý báu như sau, xin được chia sẻ cùng Diễn Đàn:
25 Tháng Giêng 2021
(Xem: 3856)
Hiện nay, có 2 hãng làm Vaccine Covid 19, được FDA công nhận đó là 👉 Pfizer & Moderna. Sự khác biệt của Pfizer vaccine và Moderna Vaccine :
24 Tháng Giêng 2021
(Xem: 4248)
Thuốc Vaccine hiện giờ cần phải chích 2 lần, nên ai đã chích lần đầu thì phải viết vô lịch lần chích thứ 2, dặn người gia đình nhắc nhở, kẽo quên!
19 Tháng Giêng 2021
(Xem: 5514)
Trước nỗi đau nầy, mượn câu thơ trong Chinh Phụ Ngâm để tiễn biệt Lệ Thu Bùi Thị Oanh: “Oanh bay đi biền biệt chẳng quay về”.
16 Tháng Giêng 2021
(Xem: 3678)
7. Cái gì dễ làm nhất? Việc dễ làm nhất là làm người khác đau buồn. Do vậy chúng ta nên thận trọng!
16 Tháng Giêng 2021
(Xem: 6088)
Trong truyện ngắn “Lẽ Ra”, viết vào năm 2003, tôi mượn hình ảnh của Lệ Thu và Quỳnh Giao, hư cấu trong nhân vật Mai. Đây có lẽ là nhân vật tôi đắc ý nhất trong các truyện ngắn của tôi.
15 Tháng Giêng 2021
(Xem: 5779)
Một động tác tập chân, hai cách thể hiện, và ở ba tư thế ngồi, nằm hoặc đứng giúp giảm đau lưng, thần kinh tọa đau đầu gối, đau mắc cá, tê các ngón chân
10 Tháng Giêng 2021
(Xem: 3088)
Đứng ở trên tầng cao nhất của Hoàng Hạc Lâu, người ta có thể ngắm cảnh trời sông bao la bát ngát, của hai sông Trường Giang và Hán Thủy.
28 Tháng Mười Hai 2020
(Xem: 6691)
những giai điệu Thánh Ca Giáng Sinh bắt đầu vang lên, tôi lại tìm nghe tiếng hát Ngọc Lan vào những đêm khuya vắng, day dứt u hoài những tiếng vọng quá khứ, nơi Bóng Nhỏ Giáo Đường của một miền dĩ vãng yêu thương
28 Tháng Mười Hai 2020
(Xem: 3464)
Năm 1897, một cô bé 8 tuổi gửi thư lên tờ The New York Sun hỏi "Ông già Noel có thực không". Không ngờ bức thư phúc đáp trở nên nổi tiếng, hơn 100 năm qua được kể lại mỗi mùa Giáng sinh.
15 Tháng Mười Hai 2020
(Xem: 6830)
Hôm nay, ngày 12/14/2020 là một ngày lịch sử trong cuộc chiến chống đại dịch Covid-19 khi những mũi vaccine đầu tiên đã được tiêm cho các nhân viên y tế khắp nước Mỹ.
12 Tháng Mười Một 2020
(Xem: 3355)
Ngày nay tiếng Việt đổi đời do những thành phần bát nháo, ít học nắm giữ ngành truyền thông đại chúng cho nên nó giết chết tiếng Việt truyền thống, nói như người điên mà không hiểu mình nói gì.
26 Tháng Mười 2020
(Xem: 3714)
Chỉ với nửa giờ đi bộ mỗi ngày, bạn đã có thể khắc phục được đáng kể các vấn đề sức khỏe bản thân. Bạn có thể đi bộ mọi lúc mọi nơi, tɾong giờ nghỉ tɾưa, saᴜ bữa ăn,
26 Tháng Mười 2020
(Xem: 3197)
Tôi chơi piano cho những người khách giàu có và sang trọng. Nhưng chưa một lần nào, và chưa một ai sẵn sàng chia sẻ với tôi chính những gì họ có như những người nghèo ở quán của Charlie…
26 Tháng Mười 2020
(Xem: 4019)
2. Câu hỏi: Có một cây cầu có trọng tải là 10 tấn, có nghĩa là nếu vượt quá trọng tải trên 10 tấn thì cây cầu sẽ sập. Có một chiếc xe tải chở hàng, tổng trọng tải của xe 8 tấn + hàng 4 tấn = 12 tấn. Vậy đố các bạn làm sao bác tài qua được cây cầu này
06 Tháng Mười 2020
(Xem: 5122)
Sài Gòn xưa được mệnh danh là Hòn Ngọc Viễn Đông mang trong mình vẻ đẹp và sự phát triển "rất Tây", về kiến trúc cho đến phong thái của người dân nơi đây.
06 Tháng Mười 2020
(Xem: 3813)
Trong thời đại hiểm ác này, cuộc sống lúc nào cũng đầy rẫy những con người xấu xa và những chuyện tồi tệ. Bạn không làm hại người khác cũng tự nhiên có người chủ động đến làm hại bạn.
04 Tháng Mười 2020
(Xem: 3471)
1 chiếc khăn mặt và chỉ có 10 giây đồng hồ, giúp bạn hết đau nhức bả vai. ( Ảnh: Youtube) Có thật sự kỳ diệu như thế không? Mời thử xem sao ?.
28 Tháng Chín 2020
(Xem: 3426)
Vậy làm sao để giữ gìn sức khỏe tốt, tuổi thọ cao trong cuộc sống vốn luôn vội vã và dễ làm người ta bị áp lực, căng thẳng và mệt mỏi?
28 Tháng Chín 2020
(Xem: 3399)
Nghẹn cổ, sái cổ, chuột rút, tê chân… thi thoảng những biến cố này đột nhiên xuất hiện, nhưng nếu xử trí không kịp thời cũng có thể gặp nguy hiểm.
24 Tháng Chín 2020
(Xem: 4370)
CA DAO 2: Bắc thang lên hỏi ông trời. Có ai miễn nhiễm vào thời Cô Vy. Ông trời ổng mới thầm thì. Tao còn bị cách ly, chi là mày.
20 Tháng Chín 2020
(Xem: 3303)
Cà Phê Chắc Chắn Là Để Uống, Nhưng Với Nghệ Sĩ Ẩm Thực Người Ý Giulia Bernardelli, Thì Nó Còn Là Cả Một Bầu Trời Sáng Tạo.
14 Tháng Chín 2020
(Xem: 3491)
Phụ nữ châu Á và da trắng có nguy cơ mắc bệnh loãng xương cao hơn so với phụ nữ có nguồn gốc dân tộc khác. Nếu bạn có một trong những nhóm rủi ro này, bạn sẽ nghiêm túc hơn với sức khỏe xương của mình.
14 Tháng Chín 2020
(Xem: 3837)
Tôi nói “không thể nào quên” vì các Cô giáo, Thầy giáo bậc Tiểu học cho học trò học thuộc nằm lòng hai bài này để lên trả bài trong lớp học lấy điểm.
08 Tháng Chín 2020
(Xem: 3196)
- Thế hệ bố là như thế đó, là “phiên bản giới hạn”, vậy nên các con hãy biết tận hưởng những ngày bên bố mẹ, hãy biết học hỏi và trân quý… …Trước khi thế hệ này biến mất, nhé con"
08 Tháng Chín 2020
(Xem: 3558)
Chuyện rằng từ thuở xa xưa Ông bà ta đã dây dưa ái tình Bởi thế nên tục truyền rằng: Ông Lãnh, Ông Tạ, Ông Đồn Ba người bạn thiết sớm hôm một nhà
06 Tháng Chín 2020
(Xem: 3566)
" Đấy, bây giờ luân lý, đạo đức của con người dưới chế độ này như thế đấy. Rồi đây, các thế hệ trẻ miền Nam cũng vậy thôi! Làm sao tránh được ?" ... Đất nước kiểu này thì đéo khá ...
04 Tháng Chín 2020
(Xem: 3343)
Thượng Đế cho người lương thiện trở thành người lương thiện, chính là khen thưởng lớn nhất đối với người kia.
03 Tháng Chín 2020
(Xem: 3565)
Nhiều người Việt mê tờ 100 đô của Mỹ, nhưng chắc không mấy ai tò mò tự hỏi Chân dung trên tờ tiền này là ai?a
30 Tháng Tám 2020
(Xem: 4987)
Nhiều người, kể cả không phải dân Sài Gòn, đều biết đến ngôi chợ nổi tiếng nhất của Sài Gòn này. Tuy nhiên không phải ai cũng biết tại sao lại gọi chợ là chợ Bến Thành.