Danh mục
Số lượt truy cập
1,000,000

BS VŨ QUÍ ĐÀI - GIÀ QUÁ LÚ?

17 Tháng Ba 201412:00 SA(Xem: 17199)
BS VŨ QUÍ ĐÀI - GIÀ QUÁ LÚ?


GIÀ QUÁ LÚ? BS VŨ QUÍ ĐÀI


blank 



 Con cái chăm sóc cha mẹ khi già yếu là bổn phận mà cũng là truyền thống tốt đẹp của dân ta. Tuy vậy ta cũng thường nghe nhiều câu than thở, như:

 "Bà già tôi hồi này lẫn nặng rồi, đâu có dám để cụ ở nhà một mình nữa được!", hay là: "Ông cụ già rồi đâm đốc chứng!". 

 Tuổi bắt đầu lú lẫn hay thay tính đổi nết thì tùy người. Có khi chưa tới sáu mươi, có khi ngoài bảy mươi mới phát hiện. Cũng có người sống tới ngoài chín mươi mà không thay đổi là bao. Những chứng lú (dementia) như vậy, ngày trước thì cho là tiến trình tự nhiên của tuổi già, coi như là "hết thuốc chữa". Nhưng càng ngày càng thấy là có nhiều căn do bệnh tật sinh lú lẫn, và trong nhiều trường hợp, có thể, nếu không chữa được bệnh thì ít ra cũng làm cho bệnh chậm lại.

Người già lú lẫn như thế nào?

Để đâu quên đó: Để chùm chìa khóa nhà đâu đó rồi quên lú đi, thì cũng là thường. Nhưng người bị bệnh lú, có khi cất chìa khóa vào ngăn kéo đựng vớ, hay là bỏ kính đeo mắt vào tủ lạnh rồi đi tìm trong hộp đựng giầy, mà vẫn cho là tự nhiên như không! Đã vậy lại còn nổi quạu nếu con cháu nó có nhắc nhở, giống như bị chạm tự ái "Thì tao vẫn biết, việc gì phải nói?". 

Quên thời gian, không gian, quên cả người quen: Thường ta cũng nhiều khi quên không nhớ hôm nay là thứ mấy, có khi quên không biết là tháng mấy. Nhưng người bị bệnh thì không nhớ luôn cả năm nay là năm 1999, ở trong nhà mình mà không biết mình đang ở đâu. Người bình thường, có khi gặp bạn cũ, người ta nhận ra mình, mà mình không thể nào nhớ ra bạn được. Người bệnh lú thì nặng hơn nhiều. Ôm chầm lấy một người bà con xa rồi hỏi: "Ông có phải bố tôi không?", hay là nhìn chăm chăm vào mặt bà vợ mà nói: "Tôi không quen bà này!". 

Tật cầm nhầm: Vào tiệm mua thứ này thứ khác rồi lừng lững đi ra không trả tiền. Con cháu nó để dành đồng quarter để đi giặt đồ, thì cứ đem lén cất giấu đi, rồi quên tịt không biết là để ở đâu. 

Nói năng lung tung: Đối thoại khó khăn, vì nhiều khi nói nửa chừng rồi bí. Hoặc là giao tế lộn xộn. Mời người ta uống nước, người ta đã cầm tách nước trên tay đang uống, lại đến bên đon đả hỏi: "Bác uống nước không?" Hay là hỏi thăm người bạn: "Các cháu có khỏe không?" Người ta vừa trả lời được vài phút, lại lập lại y hệt câu hỏi trước. 

Tật lục lọi: Người bị bệnh lú lẫn nhiều khi kiếm cớ tìm kiếm vật gì rồi lục lọi lung tung ngăn bàn ngăn tủ, làm mọi thứ bừa bãi. Lục lọi đồ của mình chưa đủ, có khi lục lọi cả đồ của người khác nữa. 

Ăn mặc lộn xộn: Áo sơ mi có khi mặc ngược, hay là mặc áo may ô ra ngoài sơ mi. Có khi ở truồng tồng ngồng ngồi giữa phòng khách. Cũng có người thủ dâm ngay trước mặt người khác. Nhưng thường thì người mắc bệnh lú lẫn không có hành vi nào nguy hiểm cho xã hội.

Đi lang thang: Một bà cụ tự nhiên bỏ một bộ quần áo trong túi xách rồi cứ thế ra cửa từ từ đi khỏi nhà. Con cháu tìm hết hơi mấy khúc đường mới gặp. Cụ tỉnh như không, nói là cụ đi về quê. Có người đi từ phòng ngủ vào phòng tắm, rồi quên phứt không biết mình đang ở đâu, cứ đi loanh quanh tìm đường về giường ngủ. Nhất là khi dọn nhà mới, người bệnh dễ bị lạc hướng ngay trong nhà . 

Đầu óc mụ đi, hai với hai là bốn cũng không biết: Mất khả năng suy nghĩ trừu tượng. Người có học đàng hoàng, mà làm tính cộng, tính trừ đơn giản cũng không xong 

Người bị lú lẫn thay tính đổi nết. Cũng vì bị quên lú, mà người bệnh cảm thấy mình sống lạc lõng ở một thế giới xa lạ; người lạ, nơi chốn lạ, những câu đối thoại cũng không hiểu nổi. Vì vậy sinh ra những thay đổi tính nết như sau: 

 Lo âu: Đã lo âu, mà lại lo vô căn cứ, không hiểu tại sao mình lo âu, chỉ có cảm tưởng như mọi sự bỗng rối bét, mà mình thì lúng túng vô phương giải quyết. 

 Bứt rứt bực bội: Mình lúng túng không làm gì được, mà có ai cất nhắc giúp đỡ, thì lại khó chịu bực bội, có khi ném đồ ném đạc, hay là quát tháo người khác. 

 Phiền muộn chán đời: Không thiết tha cái gì cả, dù là ăn uống ngủ nghê, có khi ngủ li bì. Có người biết mình bị bệnh có người không, nhưng thường uống thuốc phiền muộn (antidepressant) thì bớt. 

 Đa nghi vô lý: Nhìn đồ ăn không ăn, vì nghi có người đánh thuốc độc. Thấy bà vợ, lại tưởng người lạ, rồi nghi là người ta vào nhà mình trộm cướp. Nghe còi xe chữa lửa, tưởng cảnh sát tới bắt. Tiếng người nói nghe không rõ, thì cho là người ta đang xầm xì nói xấu mình. 

 Mất tính tự lập: Theo đeo người thân từng bước, và muốn có người ở bên săn sóc. Ngược lại, có người chỉ thích ngồi buồn bã một mình, vì thấy chung quanh quá xa lạ.
Bệnh lú ảnh hưởng tới sức khỏe 

Vì hay quên, hay vì những thay đổi tính nết như trên, mà sức khỏe có thể bị ảnh hưởng. Ngồi lâu quá ở một vị thế sinh trầy da thành loét da khó lành. Khát nước không nhớ uống nước sẽ bị thiếu nước nguy hiểm như người say nắng. Ngoài ra, còn có thể bị táo bón, tiêu chảy, sưng phổi trầy da, có khi gãy xương vì vấp ngã. Tất cả đều là do cái vô ý vô tứ của ngươi bị bệnh lú lẫn. Ngoài ra còn nhiều người bị tiêu tiểu bùa bãi không giữ gìn được.

 Khám bệnh đều làm gì? 

Tuy rằng chứng lú lẫn thực sự thì không chữa được, nhưng cái lợi của việc đi khám bệnh là tìm ra những bệnh khác trong người, sinh lú lẫn, mà những bệnh khác này thì lại trị được. Những bệnh có thể sinh một số tình trạng giống như lú lẫn, thí dụ như: bệnh bướu cổ thyroid, bệnh nhiễm trùng, chất điện giải xáo trộn, thiếu sinh tố, bị thuốc làm độc, hay là bệnh phiền muộn. Thường thì Bác sĩ sẽ hỏi về các chứng của người bệnh, thuốc men đang dùng, hỏi về gia đình giòng họ, khám tổng quát, chú ý nhiều đến cao máu, và tiểu đường. Sau đó sẽ thử máu và có thể chụp hình cắt lớp (CT) hay là cộng hưởng từ (MRI) để loại trừ trường hợp bướu trong óc. Nếu không phải là những bệnh hay là nguyên do nào sinh lú lẫn trong nhất thời, thì bấy giờ mới coi là bị bệnh lú lẫn thực sự.

Nguyên nhân của bệnh lú lẫn (thực sự) :

 Phần lớn người già bị bệnh lú lẫn là do bệnh Alzheimer. Có một ít trường hợp Alzheimer có di truyền trong gia đình, nhưng phần đông thì không. Nguyên do tại sao bị Alzheimer, thì cũng chưa biết rõ. Mổ tử thi thì thấy có thoái hóa não, và xét nghiệm kính hiển vi thì thấy có hai thứ mô đặc biệt trong óc, một ở bên trong sợi dây thần kinh, một ở bên ngoài. Tuy vậy cũng đã có trường hợp người minh mẫn bình thường mà cũng có hai thứ đó. 

 Nguyên nhân thứ nhì, là do bị tai biến mạch máu não (stroke, trúng gió) do cao máu, sinh nhiều đốm nhỏ của óc bị hư, gọi là multi-infarct dementia (infarct là chỉ cái đốm não bị hư) 

 Người đánh "bốc", bị đập mạnh vào đầu nhiều, cũng có thể bị bệnh lú. 

 Bệnh AIDS cũng làm hư óc, và sinh lú được. 

 Hồi gần đây, báo chí có nói tới bệnh "bò điên" ở bên Anh. Có một bệnh tương tự như vậy, tên là bệnh Creutzfeld-Jacobs là một bệnh nhiễm trùng óc, cũng sinh lú lẫn trước khi chết.

Cuộc đời về chiều :

 Từ khi thấy hay quên, thấy có những dấu hiệu là lạ trong tính tình, trong cách sinh hoạt, cho tới khi Bác sĩ định bệnh là bị Alzheimer, hay lú, thì độ một hai năm. Khoảng thời gian chừng ba, bốn năm sau đó thì người nhà còn săn sóc được. Đến khi nặng quá, con cháu không cưu mang nổi phải đưa vào nhà dưỡng lão, thì thường kéo dài thêm được vài năm nữa. Thời gian hoàng hôn của cuộc đời này, người bệnh đáng được săn sóc chu đáo với tất cả tình thương, tuy là săn sóc người bị bệnh lú là cả một nhiệm vụ khó khăn và nặng nề.

Bs Vũ Quí Đài, M.D., Ph.D., Cựu Giáo Sư Khoa Trưởng Y Khoa Đại Học Sàigòn
Bài này chỉ nhằm cung cấp những thông tin căn bản về sức khỏe và y tế. Nếu cần chữa bệnh, xin liên lạc trực tiếp với Bác sĩ của bạn.

Nguồn Nguyệt san Việt Nam

 

28 Tháng Tám 2015(Xem: 17697)
Liệu Đế quốc Trung Cộng có "may mắn" thoát được số phận tan vỡ ra từng mảnh hay không và phe nào sẽ thắng thế trong cuộc tranh chấp quyền lực đẩm máu ?
21 Tháng Tám 2015(Xem: 17207)
Tất cả thành viên đều tốt nghiệp từ trường Ngô Quyền và đứng đầu điều khiển Nhóm là chs-NQ Bùi Quang Hội (khóa 6 NQ). Trong thời gian qua, Nhóm đã tạo nên tên tuổi tại xứ Bưởi với một số sản phẩm kỹ nghệ mới lạ đáng chú ý như được trình bày trong bức thư và trong phần phỏng vấn truyền hình dưới đây
06 Tháng Bảy 2015(Xem: 24299)
Những tràng pháo bông mừng lễ độc lập của Mỹ tối qua chừng như cháy bùng lại chiều ngày 5 tháng 7 ở Vancouver Canada trong mắt của các cô cầu thủ áo trắng đã góp phần đưa cup vô địch WWC về lại Mỹ.
06 Tháng Bảy 2015(Xem: 12453)
Chúc mừng đội tuyển USA, cám ơn những đường banh tuyệt vời của các em, các cháu.Lịch sử bóng đá sẽ mãi ghi thành tích hôm nay -"16 phút mở đầu trận đấu, đội tuyễn nữ Hoa Kỳ đã tung lưới đối thủ 4 lần, mở tỉ số 4-0"-
23 Tháng Giêng 2015(Xem: 14270)
5 loại ung thư mà dễ gây thiệt hại đến tính mạng cho phụ nữ là (theo thứ tự nhiều nhất): ung thư vú,
22 Tháng Giêng 2015(Xem: 13565)
Một công việc có ích cho văn hoá VN, do Đỗ Quang Tỏa một chs-NQ khóa 6 (con trai Thầy Đỗ Trọng Thạc, dạy Pháp văn trường Ngô Quyền) khởi xướng.
23 Tháng Mười Hai 2014(Xem: 13629)
Tổng số có 502,165 ngọn đèn thắp sáng giáng sinh năm nay tại Australia đã phá kỷ lục Guinness
14 Tháng Mười Một 2014(Xem: 11684)
*Xin bấm vào phần Youtube bên dưới để thưởng thức: MÙA THU - tiếng hát Mai Hương Nguyễn Thị Thêm thực hiện
20 Tháng Mười 2014(Xem: 11388)
Bây giờ chị Kiều rời cuộc chơi trước nhất, trong tình thương mến của tất cả bạn bè. Ngày tiễn biệt chị Huỳnh Thị Xuân Kiều, tôi tin sẽ ấm áp hơn hẳn với ân tình bất tận của nhóm bạn lớp Vàng Anh.
30 Tháng Chín 2014(Xem: 14716)
*Xin bấm vào phần Youtube bên dưới để xem slideshow và bấm vào ô vuông ở cuối khung góc phải (Full screen) để mở lớn màn ảnh
28 Tháng Chín 2014(Xem: 15255)
*Xin bấm vào phần Youtube bên dưới để xem slideshow và bấm vào ô vuông ở cuối khung góc phải (Full screen) để mở lớn màn ảnh
28 Tháng Chín 2014(Xem: 14362)
*Xin bấm vào phần Youtube bên dưới để xem slideshow và bấm vào ô vuông ở cuối khung góc phải (Full screen) để mở lớn màn ảnh
28 Tháng Chín 2014(Xem: 15790)
*Xin bấm vào phần Youtube bên dưới để xem slideshow và bấm vào ô vuông ở cuối khung góc phải (Full screen) để mở lớn màn ảnh
28 Tháng Chín 2014(Xem: 14955)
*Xin bấm vào phần Youtube bên dưới để xem slideshow và bấm vào ô vuông ở cuối khung góc phải (Full screen) để mở lớn màn ảnh
23 Tháng Chín 2014(Xem: 14864)
*Xin bấm vào phần Youtube bên dưới để xem Slideshow.
22 Tháng Chín 2014(Xem: 16212)
*Xin bấm vào phần Youtube bên dưới để xem slideshow và bấm vào ô vuông ở cuối khung góc phải (Full screen) để mở lớn màn ảnh NGÀN THU VĨNH BIỆT NGUYỄN XUÂN HOÀNG - Đỗ Dung thực hiện .
20 Tháng Chín 2014(Xem: 14900)
*Xin bấm vào phần Youtube bên dưới để xem slideshow 1. NXH - GIA ĐÌNH VÀ BẠN HỮU Nguyễn Thị Thêm thực hiện
20 Tháng Chín 2014(Xem: 14066)
*Xin bấm vào phần Youtube bên dưới để xem slideshow 2.CHÂN DUNG NGUYỄN XUÂN HOÀNG - Nguyễn Thị Thêm thực hiện
19 Tháng Chín 2014(Xem: 13936)
*Xin bấm vào phần Youtube bên dưới để xem slideshow Tưởng Niệm Thầy Nguyễn Xuân Hoàng - Kiều Oanh Trịnh thực hiện
19 Tháng Chín 2014(Xem: 22539)
Cầu nguyện ơn trên trong giấc ngủ an lành, dẫn đưa hương linh của Thầy sớm về cõi Phật.
16 Tháng Tám 2014(Xem: 18059)
Được tin chị Chu Diệu Thi bị bịnh, một số bạn cùng lớp với chị ở miền Bắc Cali, weekend vừa qua xuôi nam về Quận Cam thăm chị, như Huỳnh Quan Minh, Lê Văn Tới ...
05 Tháng Tám 2014(Xem: 16510)
Ngoài việc trưng bày hình ảnh, biểu diễn âm nhạc, hay bày bán các món ăn đặc sản địa phương… thì trang phục dân tộc ba miền Nam – Trung – Bắc được các trại sinh rộn ràng phô diễn.
01 Tháng Tám 2014(Xem: 15365)
”Gia đình cựu Hướng Đạo Sinh Ngô Quyền – Biên Hòa xin cất tiếng hát “Nguồn Thật” thay lời tiễn biệt quí Trưởng. Noi gương quí Trưởng, chúng em luôn luôn “ Sắp Sẵn” và trân trọng giữ gìn ba lời tuyên hứa của Hướng Đạo Sinh…
26 Tháng Bảy 2014(Xem: 19388)
Tham dự trại Thẳng Tiến 10, gia đình cựu HĐS Ngô Quyền – Biên Hòa có 05 Trưởng niên tham dự, gồm các Trưởng: Đỗ Quốc Tuyến, Huỳnh Quang Phước, Mai Quan Vinh, Diệp Hoàng Mai và Đặng Vũ Giang.
25 Tháng Bảy 2014(Xem: 18389)
Tình bạn tình đồng môn vẫn đậm đà, văng vẳng đâu đây vẫn còn nghe nhạc phẩm “ Có Những Người Anh”
18 Tháng Bảy 2014(Xem: 13883)
Trưa hôm qua, chuyến bay hãng hàng không Lufthansa (được đặc biệt đổi tên thành: Fanhansa) đưa toàn bộ hội tuyển Đức & đoàn tùy tùng bay về thủ đô Berlin.
15 Tháng Bảy 2014(Xem: 15642)
Cảnh sát chống bạo động Argentina hôm qua phải dùng đến vòi rồng và hơi cay để đối phó với các cổ động viên gây rối sau khi đội nhà để mất chức vô địch World Cup vào tay tuyển Đức.
13 Tháng Bảy 2014(Xem: 14667)
- Người Xứ Bưởi - Trước trận chung kết: Ai thắng ai bại ? - Văn Quang - Từ giã người tình World Cup 2014 - Trần Công Hưng - Cái chết của một nền bóng đá? - Nguyễn Văn Khanh - Brazil và World Cup: Thôi thế thì chia tay! - Ngô Nhân Dụng - Chung kết
11 Tháng Bảy 2014(Xem: 15680)
- NƯỚC MẮT BRAZIL - ĐỨC VÀ BRAZIL MỪNG CHIẾN THẮNG - NGƯỜI VIỆT ỦNG HỘ ĐỘI MỸ
09 Tháng Bảy 2014(Xem: 12950)
Không thể tưởng tượng nổi : chỉ cần 29 phút đầu Đức đã hạ Ba Tây 5:0 Cầu thủ Suarez & Bức họa "Cắn nhau" tại Vienna (Áo) mắc nhứt thế giới?