MƯA CHIỀU KỶ NIỆM
Ngồi trong giảng đường nhìn qua khung cửa kính thấy buổi chiều xuống ở bên ngoài. Nhìn đồng hồ, kim chỉ gần năm giờ.
Chiều nay cũng như những buổi chiều hôm trước, những cơn mưa cứ rả rích liên miên bất tận. Mưa không lớn, mang theo gió lạnh buốt, hình như từ bên phía đồi cù tràn qua. “Mưa nhè nhẹ cho vừa nhớ thương”, câu thơ có tác dụng làm cho tâm hồn Hải gợn chút băn khoăn, tâm trí bàng hoàng vu vơ. Băn khoăn điều gì? Vu vơ chuyện chi? Cái cảm giác thương thương nhớ nhớ mà cũng chẳng biết mình thương mình nhớ gì thương nhớ ai. Tuổi mười tám đôi mươi ấy mà! Như mang một tâm hồn lãng mạn? Ừ! Thì cũng có làm sao! Một chút lãng mạn thì có sao? Tuổi thanh xuân mà thiếu mơ thiếu mộng, trầm tư để cho tâm hồn mình bay bổng lên thinh không, lảng vảng nơi những miền sương khói, hay la đà bay lượn về miền hoa đồng nội cỏ rồi quấn quít vật vờ bên những bông hoa xanh đỏ tím vàng lung linh trong gió thì e rằng mình đã tự phế bỏ cả một mảng lớn của cuộc đời. Có chàng trai nào mà chẳng mộng mơ, ngay cả mơ đến một một bóng hình giai nhân, một mái tóc, một đôi mắt của một ai đó…
Đang miên man nghĩ những điều ảo ảo hư hư thì thấy mọi người trong giảng đường đứng dậy ùa ra cửa. Những chiếc dù đủ màu sắc được mở ra vì trời đang mưa. Như mọi lần, Hải là người ra khỏi giảng đường sau cùng. Lý do đơn giản là Hải thích đứng lại để ngắm những “chiếc nấm” khổng lồ đủ màu di động dưới bầu trời xám xịt lất phất mưa ban chiều. Những tà áo dài thướt tha cũng di chuyển theo đám sinh viên vừa tràn ra từ các giảng đường, theo con đường nhựa màu xám rồi tản mác đi vào các lối đưa về thư viện, nhà nguyện, văn phòng, khu lưu xá sinh viên hoặc đi ra phía cổng trường có hai hàng cây xanh quanh năm đứng trầm ngâm nhìn lũ ti gôn rủ mình trên dãy hàng rào màu trắng. Gió vẫn rì rào cùng với mưa.
Kéo cổ áo pardessus lên để che lạnh, Hải bước từng bước chậm lên những bậc đá hoa cương mầu xám thẫm, rồi theo con đường trải sỏi nhỏ có thảm có xanh hai bên để hướng về nhà nguyện. Hải cúi xuống hái một hoa cánh bướm màu trắng mọc đầy hai bên lối đi để đem cắm vào bình hoa để ngay bên dưới, cạnh chân tượng Đức Mẹ bên trong nhà nguyện. Bức tượng Đức Mẹ trong nhà nguyện mà Hải đã nhiều lần đứng để chiêm ngưỡng không giống những bức tượng mà Hải từng thấy ở những nơi thờ phượng khác. Nét thanh cao, nhu mì, từ ái với đôi mắt dịu hiền của Đức Mẹ ân cần nhìn xưống như chở che bảo bọc cho cả thế gian, đem lại niềm an lạc cho những người đến chiêm ngưỡng tạo thành một thế giới an bình cho tâm hồn những ai đang giao động bởi những gió mưa ngoại cảnh. Hải không phải là người có đạo nhưng chàng thường vào nhà nguyện sau khi ra khỏi giảng đường. Đôi lúc chàng cũng âm thầm cầu xin điều này điều nọ rất vu vơ. Khi ra khỏi nhà nguyện, tâm hồn Hải thấy bình an thanh thoát, bớt chao động, bớt cô đơn.
Có một lần Hải vào bên trong nhà nguyện rồi tò mò leo lên các bậc thang hình trôn ốc đến tận đỉnh gác chuông để thích thú ngắm nhìn bốn hướng của thành phố Đàlạt sương mù. Phía bắc là núi Langbian xanh biếc với hai đỉnh chọc thủng cả mây trời đang lang thang cùng gió. Phương nam là dãy núi Voi trải dài ngạo nghễ nằm chắn lối hùm beo, có thác Datanla đã lấp vùi không biết bao nhiêu mối tình tuyệt vọng với tiếng gào thét giận dữ ì ầm ngày đêm dưới hai vực đá đen sâu thẳm.
Hướng đông khuất lấp bên những rừng thông bạt ngàn bên hồ Than Thở trầm uất, hồ Mê Linh quanh năm soi bóng ngôi nhà sàn có lịch sử cả trăm năm cổ kính. Mạn tây là khu rừng Ái Ân bán phần hoang dã dẫn tới những Suối Tía và Cam Ly Thượng… Trong miệt đó có cả một rừng hoa đào trắng nở mỗi độ xuân về cùng với một trời phong lan đẹp đến độ kiêu kỳ man dại.
Hải băng qua bãi cỏ xanh rồi bước lên bồn đá trước nhà nguyện. Bên trong bồn đá là một bức tượng lập thể làm bằng đá hoa cương chồng lên nhau rất mỹ thuật. Hải đứng tựa lưng vào tượng để nhìn mái nhà nguyện bên trên những chiếc cột đúc màu trắng chạy dọc theo hành lang bên ngoài. Cửa vào nhà nguyện được gắn bằng những tấm kiếng dày trong vắt nhìn xuyên suốt vào bên trong. Hải định rời bức tượng bằng đá để đi vào nhà nguyện nhưng chợt thấy phía sau cây cột gần cửa vào có một chiếc dù – phải rồi – một chiếc dù màu xanh – màu xanh da trời… Chiếc dù nổi bật lên giữa màu trắng mênh mang ở chung quanh mà sao bây giờ Hải mới thấy? Chiếc dù được mở để che mưa và trên mặt dù còn thấy bám đầy những giọt nước mưa. Hải hơi khựng lại, rồi bước đến đứng khuất sau một cây cột để ai đó bên trong nhà nguyện không nhìn thấy.
Trời vẫn còn mưa lất phất và trong lòng Hải bỗng thấy vui vui. Hải bắt đầu đoán, chắc đây là một nàng “văn khoa”. Lại cũng có thể một nàng “chính trị kinh doanh” không chừng. Chỉ vậy thôi mà Hải đã thấy lúng túng và mất tự nhiên nên không biết mình sẽ phải làm gì nữa đây? Bước vô nhà nguyện ư? Không được! Quay trở xuống ư? Lại càng không nên!
Thế là Hải cứ đứng lấp ló sau hàng cột làm ra vẻ hết sức tự nhiên, miệng huýt sao nhưng không ra tiếng. Hải sợ nếu gặp một nàng nào quen cùng lớp thì chắc phải ê cả mặt, thật là tình ngay mà lý gian. Nhưng Hải cũng tìm cách cố nhìn cho được người con gái bên trong nhà nguyện. Nàng mặc chiếc áo dài màu xanh da trời có điểm những bông hoa vàng cánh nhỏ.
Nàng đứng trước tượng Đức Mẹ, dáng cao gầy. Đức Mẹ khép mắt nhìn xuống. Nàng ngước mắt nhìn lên. Nàng đang cầu nguyện. Hải bỗng thấy có một chút gì thiêng liêng quanh quẩn đâu đây. Liền sau đó Hải quyết định rời nhà nguyện để khỏi bị phát giác là người tò mò… rồi chậm rãi bước theo con đường lớn đến trước khu văn phòng hành chánh. Nơi đây Hải gặp mấy đứa bạn đang đứng tụ năm tụ ba chuyện trò. Hải nhập bọn với họ nhưng mắt thì cứ nhìn về hướng nhà nguyện.
Hải đứng đó mà lòng không yên. Tim Hải xao động, mơ màng bâng quơ nghĩ đến chiếc dù màu xanh, tà áo dài cũng màu xanh có hoa vàng cánh nhỏ. Còn khuôn mặt nữa! Chắc là khuôn mặt trái xoan? Hay là khuôn mặt hình trái tim? Biết đâu lại là khuôn mặt bầu bỉnh thì sao? Nhưng không thể nào là khuôn mặt bầu với dáng người thon cao như thế. Còn giọng nói? Giọng Bắc? Giọng Trung? Hay giọng Nam? Giọng nào nghe chắc cũng phải êm ái đi kèm với dáng người thanh thanh như vậy. Có lẽ có một đôi mắt to đen nữa. Hải mãi tô tô vẻ vẻ cho người đẹp nên chẳng nghe lọt tai chuyện mấy đứa bạn đang nói lan man về tiền cơm, tiền trọ vì họ là những sinh viên ở các tỉnh hoặc Sài Gòn lên học – cuối tháng hết tiền ăn tiền tiêu do gia đình chưa kịp gửi lên. Có mấy anh chàng đã vào xin gặp Cha viện trưởng để mượn tiền. Đám đứng ngoài chờ để được san sẻ số tiền đó. Câu chuyện tiền bạc của mấy đưa bạn chẳng ăn nhập gì đến Hải nhưng Hải không bỏ để đi về trước vì Hải còn nấn ná để chờ. Vài phút sau Hải thấy có ba chàng mặt mày hớn hở cầm tiền đi ra. Họ chia tiền cho mỗi đứa đang cần một ít và cùng kéo nhau ra cà phê Tùng. Họ kéo luôn Hải đi và chàng ta không có lý do gì để đứng lại nơi đó một mình.
Trước khi bước ra khỏi cổng trường, Hải làm một động tác giả để thụt lùi về phía sau hướng mắt về Nhà Nguyện. Chỉ thấy lất phất mưa trên hai hàng cây xanh. Trước mặt Hải, con đường mòn nhỏ vắt qua đồi cù đang đưa những cặp tình nhân đi về phía hồ Xuân Hương.
Đi hết một đoạn đường Võ Tánh, đổ một đoạn dốc ngắn rẽ qua Hàm Nghi để ra phố. Trên đoạn đường đi Hải đã quay đầu ngó đi lại nhiều lần nhưng rồi tuyệt nhiên chẳng thấy bóng dáng chiếc dù màu xanh nơi đâu. Cuối cùng Hải đành ngồi xếp xó trong một góc cà phê Tùng, sát cửa kính để có thể nhìn thấy những ai từ phía Hàm Nghi đi tới. Hải chợt thấy mình ngu hết cỡ! Tại sao phải theo lũ bạn vào ngồi đây? Nàng có đi ngang qua đây không? Biết đâu nàng đã ghé vào thư viện và ngồi lì trong đó cũng nên?... Hay nàng đã đi lối khác để về nhà mất rồi? Hải tự trách mình đã dại dột theo đám bạn vào đây. Hải kéo gần hết điếu bastos và nốc gần cạn ly cà phê đen. Phố xá bên ngoài vẫn kiên nhẫn hứng chịu cơn mưa bắt đầu nặng hạt. Những bong bong nước chợt hiện chợt tan trên những vũng nước mưa bên ngoài khung cửa. Hải thấy không còn hy vọng gì để nhìn thấy chiếc dù màu xanh… Đám bạn không quan tâm gì đến sự có mặt của Hải, chúng đang âm ỉ bàn đến chuyện đi picnic vào chủ nhật tới… Hải thì cứ lặng lẽ tự trả lời cho những nghi vấn do chàng đặt ra.
Đang nhìn những chiếc bong bóng nước nổi trôi tan biến, Hải chợt thấy có chiếc dù màu xanh lướt qua ngoài của kính, dù che thấp xuống vai vì cơn mưa lớn đang trùm cả thành phố đã lên đèn từ lâu. Hải tiếc vì không kịp thấy mặt người che dù…
Trong nháy mắt, Hải vờ khoan thai đứng dậy, vừa len chân vào lối nhỏ giữa hai chiếc bàn vừa nói với đám bạn “tao sẽ trở lại…”. Đám bạn không bận tâm đến Hải, chúng cười. Một tên trong đám bạn – Tuấn, dân Sài Gòn nhìn theo Hải nheo mắt phát biểu “Có một chiếc dù xanh đang đi dưới mưa đấy…” Hải liếc nhìn Tuấn và cười như lời tự thú rồi đẩy cửa bước ra.
Chiếc dù xanh đã đến gần đầu đường Minh Mạng. Hải xoải bước dưới mưa… Nàng đang đứng bên này đường Duy Tân nhìn xe cộ trước khi băng sang đường Trương Vĩnh Ký. Hải đoán già đoán non, nàng vào đường Trương Vĩnh Ký thì chắc chắn sẽ đi về một trong hai nơi. Một là về khu học xá Thủy Tiên nằm trên đồi thông, hai là về khu nhà trọ Khương Lợi nằm kế trường tiểu học Đoàn Thị Điểm. Vì thế Hải đoán biết là nàng không phải là dân Đà Lạt mà là người của xứ khác lên đây trọ học. Hải thấy nàng đi thẳng, qua khỏi nhà trọ Khương Lợi.
Đoạn đường trước mặt không có nhà cửa hai bên mà chỉ thấy những đám hoa dã quỳ mọc xum xuê cao hơn cả đầu người. Hoa ủ dột dưới cơn mưa nặng hạt. Hải không còn bước vội vã nữa. Chắc chắn nàng sẽ rẽ về phía tay phải để bước lên con dốc thoai thoải đưa nàng về khu lưu học xá Thủy Tiên. Nàng đã lên đến đầu con dốc. Hải đến giữa con dốc, bước thật chậm và mắt cứ bám theo chiếc dù màu xanh đang bị gió giật dưới cơn mưa…Hải đứng nép mình dưới một cây thông già nhìn nàng gấp vội chiếc dù rồi sau đó bước lên mấy bực cấp bằng gỗ. Trong thoáng chốc nàng đã khuất vào bên trong dãy nhà màu gỗ thông. Hải đưa tay vuốt nước mưa trên mặt, ngẩn ngơ một lát rồi quay bước xuôi theo con dốc lầy. Quanh Hải đã có sương mù lảng đảng, mưa đã tạnh và phía dưới xa xa, ánh đèn đã bềnh bồng trên mặt nước hồ Xuân Hương…
Hải đến giảng đường vào sáng hôm sau. Đến trưa chàng lên khu nhà nguyện. Cây thánh giá trên cao, tượng đá và những tấm kính trong vắt bên hàng cột cổ thụ màu trắng. Đức mẹ vẫn từ ái và độ lượng. Buổi chiều Hải cũng trở lại trường dù không có giờ học, chàng vào thư viện tìm sách đọc và cũng chẳng nhớ mình đã đọc những gì. Hải lại trở lên nhà nguyện, đứng bên ngoài nhìn vào. Chỉ nhìn thấy tượng Đức Mẹ từ bi. Chàng lại thả những bước chân đến bên ngoài các giảng đường, nhìn quanh các lối đi chỉ thấy hoa và cỏ. Nhìn ra hướng cổng trường thấy hai hàng cây xanh. Nhìn qua sân cù, thấy các lối mòn tình nhân lặng lẽ. Nhìn tận vào lòng mình thấy nhớ nhung quay quắt để rồi cảm thấy buồn buồn. Liên tục trong mấy ngày liền Hải đến trường ngày hai buổi sáng chiều như một kẻ ngoan học chỉ để mong gặp lại chiếc dù màu xanh với tà áo xanh điểm lấm tấm hoa vàng cánh nhỏ.
Những ngày kế tiếp chàng lục lạo ở các giảng đường, thư viện, văn phòng, nhà nguyện… Hải thuộc hết các lối quanh, các bậc đá, vườn hoa thảm cỏ. Những cây tùng, cây thiên tuế, những bụi tường vi, những chùm tigôn bám vào dãy hàng rào sơn màu trắng, những đóa hồng Brigite hay đám hoa cánh bướm lung linh trong gió… nhưng rồi tuyệt nhiên không tìm đâu thấy những cánh hoa vàng cánh nhỏ đơm trên màu áo thiên thanh. Màu xanh da trời cũng khuất lấp sau những đám mây đen kín trời Đà Lạt. Những bong bóng nước bên ngoài cà phê Tùng, đầu con dốc Minh Mạng, lối băng qua đường Duy Tân, những đám dã quỳ ủ rủ, những hàng thông xanh run rẩy dưới cơn mưa và mặt hồ lung linh cùng với bóng đêm mù sương lạnh giá…
Một tuần sau. Buổi chiều. Hải đến chơi với đám bạn Sài Gòn ở trọ trên đường Võ Tánh. Nơi đây cũng được gọi là điểm tụ tập của bọn quỷ sinh viên tinh nghịch. Một căn phòng nhỏ chỉ chứa khoảng năm sáu người nhưng vẫn có thể nhét vài chục mạng lưng dài vai rộng. Trước cửa phòng trọ có một tấm bảng nhỏ đề chữ “Le Toquis”. Tây quá chừng! Nhưng đó chỉ là âm của hai chữ “Tổ Quỉ”. Nơi đó đúng là một “tổ quỉ” với những tài danh như Chang Sữa, Hùng Sùi, Tuấn Cao, Kiệt ca sĩ…và tất cả dân của tứ phương tụ lại. Khi Hải bước vào phòng thì đã thấy bên trong có đủ đám tai to mặt dày đang sôi nổi thảo luận xong phần đầu của chương trình trại công tác dự định sẽ tổ chức tại Lạc Viên – Đơn Dương. Thấy Hải vào, Tuấn Cao rời chỗ ngồi, kéo Hải ra ngoài, nhìn thẳng vào mặt Hải mà hỏi rất bất ngờ:
- Sao? Mấy hôm nay có gặp người đẹp không?
Hải ngạc nhiên về câu hỏi của Tuấn nhưng thoáng chợt hiểu và giả vờ ngơ ngác
- Cái gì? Người đẹp nào thế?
- Còn người đẹp nào nữa, đã vội quên chiếc dù màu xanh rồi hay sao? Không phải cậu đã đưa người ta về tận đồi Thủy Tiên trong chiều mưa?
- À ra là thế! Oan ôi ông địa. Chỉ lò dò theo sau ngắm chiếc dù xanh thôi, hôm ấy lại có cơn mưa lớn… Hải trả lời câu hỏi của Tuấn như thế.
- Thì ra cậu cũng khá lãng mạn đấy!
Cả hai cùng cười. Hải định mở cửa trở lại phòng nhưng Tuấn đã đưa tay cản và bảo Hải đứng đó chờ. Tuấn vòng ra phía sau dắt chiếc xe gắn máy thổ tả rồi đạp máy cho nổ, bảo Hải leo lên ngồi phía sau. Tuấn chở Hải chạy theo đường Võ Tánh xuống hồ Xuân Hương rồi vòng lên dốc Lê Đại Hành đến phố Hòa Bình ghé vào cà phê Tùng. Hai đứa bước lên thang lầu tìm một góc ngồi để dễ nhìn ra bên ngoài. Tuấn vỗ vai Hải bảo:
- Cậu phải đãi tôi chầu cà phê này nhé
- Tớ có tiền, cậu khỏi lo
Tuấn làm ra vẻ quan trọng sau khi nhấp vài ngụm cà phê, hắn móc trong túi ra một bao thư đưa cho Hải và bảo “có thư cho cậu đây, đọc đi”. Cầm trên tay tờ giấy mỏng màu xanh được gấp làm tư, Hải mở ra đọc … “Anh Tuấn thu xếp vấn đề tiền bạc với trường và học xá dùm em. Mẹ em sẽ gửi tiền lên cho anh ngay. Em không trở lại Đà Lạt nữa! Cho em gửi lời thăm người đứng dưới mưa trên đồi Thủy Tiên…”
Hải bàng hoàng sửng sốt với mấy dòng chữ vừa đọc. Thư của nàng thật sao? Nàng đã về Sài Gòn? Nàng có liên hệ gì với Tuấn? Hay là anh chàng Tuấn này bày trò để phá mình? Tự dưng Hải cũng thấy vui buồn lẫn lộn và sự bối rối của Hải đã không tránh khỏi cái nhìn chọc quê của Tuấn. Hải đặt tờ thư lên bàn, nhìn Tuấn mà cười cầu tài. Tuấn vẫn lặng lẽ nhấm nháp cà phê làm bộ như không quan tâm gì đến Hải. Một lần nữa Hải lại cầm tờ thư lên đọc. Lát sau Tuấn ranh mảnh nhìn Hải và nói:
- Báo cho cậu hay, tôi là anh họ của Tống Thanh đây!
- Cậu nói gì? Tống Thanh là ai?
Tuấn tinh nghịch:
- Tống Thanh là cô nàng có chiếc dù màu xanh, mặc áo cũng màu xanh… và… và viết thư cũng bằng giấy màu xanh… chứ còn ai vào đây nữa…
Hải mơ màng theo khói thuốc
- Tống Thanh! Tên đẹp đấy chứ!
- Người còn đẹp hơn cả tên nữa. Tuấn chọc quê Hải.
Hải nghĩ thầm… cái tên Tuấn Cao này láu thật! Hắn biết tuốt tuột hết mà mình thì lại quá ngây thơ với mơ cùng mộng… hắn đã cười vào mũi mình suốt trong mấy ngày qua cũng nên… thật là quê độ… chẳng ăn được cái giải gì… chỉ hứng được một trận mưa nên thân. Chẳng thấy mặt thấy mũi ra làm sao. Hải lại cầm tờ thư lên nhưng không dám mở ra một lần nữa… “cho em gửi lời thăm người đứng dưới mưa trên đồi Thủy Tiên…”. Thì ra nàng đã thấy hết! Như vậy cũng chẳng hoài công làm cái đuôi đi trong mưa trong gió… Bất chợt Tuấn vỗ mạnh vào đùi Hải bảo:
- Tết này cậu xuống Sài Gòn chơi đi! Tớ sẽ đưa cậu đến thăm Tống Thanh…”. Nói xong Tuấn đứng lên và bảo:
- Tớ đi một lát sẽ quay lại, đọc thư cho thuộc đi nhá! Lãng mạn lắm…
Còn một mình Hải ngồi trong góc nhìn ra ngoài khung cửa kính. Hải cảm thấy có một chút gì xao xuyến trong lòng đang hòa theo điệu Tristesse của Chopin òa vỡ những âm thanh của tiếng vĩ cầm réo rắc chẳng khác nào những giọt mưa đang rơi trên những phiến pha lê ngà ngọc. Trong trí Hải giờ đây là cả một bầu trời mênh mông màu xanh. Cùng một chiếc dù màu xanh. Một tà áo dài cũng màu xanh…
Ngoài khung cửa phố đã lên đèn. Mưa bắt đầu rơi. Mặt đường ướt sũng. Có một người con gái che một chiếc dù màu xanh đi dưới mưa. Nhưng đó không phải là Tống Thanh. Tống Thanh giờ đã quá xa… Hải gấp tờ thư bỏ vào túi áo, đứng lên, xuống thang lầu và bước ra cửa. Mưa thêm nặng hạt… Hải thả bộ về hướng đồi Thủy Tiên đứng dưới cây thông già, tay vuốt nước mưa trên mặt. Một lát sau Hải quay gót đi về lối dẫn xuống hồ Xuân Hương. Cả mặt hồ sóng sánh nước mưa quyện cùng mớ ánh sáng huyền ảo lung linh ma quái…
Phong Châu