Sáo Lý Luận Diệp Hoàng Mai - “CÁI MAI” HÔM NAY CÓ RẢNH KHÔNG?…

“CÁI MAI” HÔM NAY CÓ RẢNH KHÔNG?…

Đó là câu hỏi quen thuộc của thầy hiệu trưởng Phạm Đức Bảo, mỗi bận tôi “độc lai, độc vãng” đến thăm thầy…

- “Cái Mai” hôm nay có rảnh không? Thầy kể chuyện cho Cái Mai nghe…

Đó là những buổi sáng tôi xong việc sớm, trên đường về ngang đường Trần Quang Diệu tôi lại ghé thăm thầy. Tuy dạo ấy thầy hiệu trưởng đã nhớ “Cái Mai ở Biên Hòa” rồi, nhưng thầy và Cái Mai vẫn “giao tiếp một chiều” có nghĩa là: Thầy hiệu trưởng nói, thì Cái Mai nghe được và hiểu được. Nhưng Cái Mai nói, thì thầy hiệu trưởng chẳng nghe được gì nếu như không có… người thông dịch. Mãi sau này khi thầy hiệu trưởng đã quen âm sắc giọng nói của Cái Mai, nó mới có thể chậm rãi từng câu thật ngắn gọn để thầy hiệu trưởng nghe và hiểu được điều Cái Mai muốn nói.

Thầy Phạm Đức Bảo, nguyên hiệu trưởng trường trung học Ngô Quyền Biên Hòa xưa có trí nhớ siêu phàm. Thầy  giống như một pho sách sống động, với phong cách điềm đạm thầy thong thả giở từng chương lật từng trang, xâu chuổi từng sự kiện kể tôi nghe. Lối kể chuyện của thầy mạch lạc, thầy phân tích chặt chẽ và hệ thống câu chuyện theo logic của một nhà sử học. Thì thầy hiệu trưởng trường tôi vốn là “chuyên gia sử học” trường Tây mà. Mặc dù thầy không nghe được tiếng, không trông rõ hình trên màn ảnh TV - nhưng với cái kính lúp, hằng ngày thầy hiệu trưởng vẫn đọc báo Time bằng tiếng Anh do con gái út gửi về - nhờ vậy thầy hiệu trưởng trường tôi khá tinh tường những diễn biến xảy ra khắp nơi trên thế giới, mà không nhất thiết thầy phải tiếp cận với môi trường xã hội bên ngoài.

Có lần để tránh dùng bữa trưa ở nhà Thầy, tôi lấy lý do “đụng ngày… chay” nên đã ăn qua quít trước lúc đến thăm thầy. Thật tâm tôi muốn dành thời gian buổi trưa bên thầy, để câu chuyện kể của thầy không bị gián đoạn. Yên tâm được một lúc, bất chợt chị Hồng - người phụ giúp cô Tồn chăm sóc thầy hiệu trưởng - mang cho tôi chiếc mâm nhỏ đựng các món… chay: đậu hủ chiên dòn, bát canh rau, nước tương dầm ớt và cơm trắng… Cô Tồn lo tôi bị đói, nên bảo tôi vừa ăn vừa nghe thầy kể chuyện:

- Có “Cái Mai” đến thăm nghe thầy kể chuyện là thầy vui lắm đấy! Thầy ăn sáng trễ nên bữa trưa cũng trễ, Mai cứ tự nhiên đừng ngại…

Với bề dầy tuổi tác, kiến thức đa dạng và vốn sống vô cùng phong phú … thầy hiệu trưởng là kho tư liệu tuyệt vời cho tôi tha hồ khai thác và học hỏi. Nhưng thiệt tình, áp lực công việc trong thời gian đó khiến tôi không thể tập trung ghi nhớ, hoặc ghi chép đầy đủ những câu chuyện kể của thầy. Ngồi bên cạnh thầy, nhưng “hồn-xác” tôi lại… chia hai (?!…) bởi tôi còn những cuộc hẹn buổi chiều, những công việc mà tôi không thể dời qua ngày khác…

Đó là những cơ may tôi có được, nhưng thời điểm không thuận lợi khiến tôi không nắm bắt được. Dẫu biết những trải nghiệm cuộc đời, những kinh nghiệm sống của thầy hiệu trưởng đang truyền cho Cái Mai là vốn quí… Thế nhưng áp lực cơm áo gạo tiền còn nặng gánh oằn vai, đã khiến Cái Mai lỡ làng đánh rơi cơ hội…

Sáo Lý Luận Diệp Hoàng Mai

Tháng 12/2023

Phụ đính:

- Năm 2008 tình cờ nhóm bạn cafe 12B3 hay tin, thầy hiệu trưởng Phạm Đức Bảo trở về bên mái nhà xưa. Thế là từ đó trở đi, mỗi năm ít nhất một lần chúng tôi tháp tùng thầy Trịnh Hồng Hải đến thăm thầy hiệu trường.

- Năm 2012 nhóm chs.NQBH xưa (1956 - 1975) đã tổ chức một đêm tri ân thầy cô giáo cũ sau nửa thế kỷ đời người xa cách trường xưa… Vào đêm tri ân tri ngộ này, nhóm chs.NQBH đã mời được 30 thầy cô giáo trường trung học Ngô Quyền - Biên Hòa xưa tham dự.

@ Chín mươi ba tuổi, thầy hiệu trưởng Phạm Đức Bảo vẫn chậm chạp từng bước chân run - thầy phải tựa vai hai đứa học trò già - để đến với trường xưa, với đồng nghiệp xưa và trò xưa… Đoạn clips ngắn dưới đây được ghi lại trong cơn xúc cảm tột cùng, tuy rất vụng về nhưng đong đầy tình nghĩa của những đồng nghiệp và học trò trung học Ngô Quyền – Biên Hòa xưa đối với thầy hiệu trưởng...

https://www.youtube.com/watch?v=W0FWnasxbFE (01’52’’)

THAY HIEU TRUONG PHAM DUC BAO DEM TRI AN 2012

https://www.youtube.com/watch?v=sXyk2GWHfTs (02’14’’)

THAY HIEU TRUONG PHAM DUC BAO_NUA THE KY TRI AN 2012

@  Và đây là những khoảnh khắc chân tình ấm áp, bền bĩ yêu thương mà nhiều anh chị em chs.NQBH dành cho thầy hiệu trưởng trường xưa những tháng năm qua…