Ba tôi là một người lao động. Ông chỉ học hết bậc sơ học thời Pháp thuộc. Năm 1945 để tránh cảnh loạn lạc ở vùng quê, ông dẫn vợ con lên Sài Gòn thuê nhà ở Phú Nhuận học may và đi làm thợ may cho bác tôi ở đường Matelot Manuel ( Tôn Đản bây giờ) thuộc quận 6 (quận 4 ngày nay). Mỗi ngày, ông cuốc bộ đi và về giữa Phú Nhuận và Khánh Hội. Về sau ông mua được một căn nhà lá ở trong hẻm đường Tôn Đản mở một tiệm may. Đường hẻm đó sau này trở thành đường Đỗ Thành Nhân và hiện nay là đường Đoàn Văn Bơ. Với nghề may ông đã nuôi sống một vợ và sáu con, dù không giàu có gì nhưng cũng không đến nỗi nghèo túng. Ông đã hoàn thành trách nhiệm một người cha.
Tiếp nối ông, tôi cũng làm cha nhưng không cáng đáng đầy đủ bổn phận của mình. Thời cuộc đưa đẩy tôi từ một người có cuộc sống trung lưu của một giáo sư trung học, một công chức hạng A trở thành một người lao động chân tay . Nhưng lúc ấy tôi còn độc thân nên một mình tận hưởng những thành quả của mười mấy năm sách đèn. Xuất thân trong một gia đình khá giả, đi học trường tây nhưng đến khi lập gia đình thì vợ tôi chỉ sống thong thả cuộc đời nội trợ, ở nhà để chồng nuôi không đầy một tháng rồi phải trở thành người lao động chính trong gia đình. Nàng phải buôn tảo bán tần lớp nuôi con ở nhà, lớp nuôi chồng trong trại học tập cải tạo.
Trở về gia đình, tôi được tiếp tục dạy học nhưng nghề này không đủ sống cho một mình tôi nói gì cho một gia đình một vợ hai con. Thế là vợ tôi lại là cột trụ của gia đình, với tài nấu nướng nàng mở một quán ăn và chúng tôi được một vài năm sống thoải mái.
Nhưng khó khăn lại đến trong “thời bao cấp”, hoạt động kinh doanh tư không được tự do phát triển, tôi đành ra nước ngoài lại bỏ cho vợ tôi ở lại trong nước gồng gánh gia đình.
Sáu năm sau, gia đình đoàn tụ nơi xứ người. Vì tôi là kẻ di đân đến muộn không còn trẻ để học lại nên đành làm lao động nuôi thân. Sau khi thử làm nghề nhà hàng sáu tháng không thành công, vợ tôi học may rồi lãnh hàng về nhà may. Còn tôi sau khi bị tai nạn lao động, không thể làm nặng phải ở nhà phụ vợ may đồ. Nàng vẫn là lao động chính may máy plain, còn tôi chỉ hụ hợ may máy overlock. Chúng tôi may suốt ngày đến nửa đêm, chỉ nghỉ khi ăn cơm. Khi gặp hàng gấp, bị chủ hàng hối thức chúng tôi thức suốt đêm để may cho xong.
May mắn, hai con tôi biết hoàn cảnh gia đình, cố gắng học hành nên cả hai đều có nghề nghiệp vững chắc để nuôi thân và gia đình chúng, đôi khi còn cho cha mẹ tiền để đi du lịch đây đó.
Tuy không có điều kiện để hoàn thành tốt trách nhiệm một người cha nhưng tôi cũng đã hết sức cùng vợ tôi làm tròn bổn phận làm cha mẹ. Tôi luôn nhắc nhở các con tôi phải nhớ ơn của mẹ vì suốt cuộc đời mẹ không được hưởng sung sướng, còn cha dù gì cũng có 10 năm trước 1975 sống phong lưu.
Nhân ngày lễ Từ Phụ (Father’s Day), tôi xin mạn phép nhắc nhở các bậc làm cha hãy cùng với người mẹ cố gắng tạo cơ hội cho các con mình có một nghề nghiệp vững chắc để tự nuôi thân. Những tỷ phú Do Thái dù giàu có nhưng bắt con cái phải làm cho công ty của mình từ vị trí một công nhân có lương thấp nhất để chúng có thể tự phấn đấu vươn lên. Có tiền bạc để lại cho con là tốt, nhưng để cho con có một cái nghề thì tốt hơn vì tiền bạc có thể hết nhưng nghề nghiệp thì không.
Huỳnh Công Ân
(Ngày Father’s Day 2021)