ĐỀN THỜ TIÊN SƯ BIÊN HÒA XƯA VÀ NAY
Đền thờ Tiên Sư của ngôi trường trên trăm năm tuổi:
Đền thờ Tiên Sư tỉnh Biên Hòa xưa (tỉnh Đồng Nai hiện nay) được đặt ở vị trí trang trọng nhất của Trường Tiểu học Nguyễn Du, một ngôi trường trên trăm năm tuổi tại thành phố Biên Hòa.
Nhà giáo lão thành Lâm Xuân Dương – nguyên hiệu trưởng trường Tiều học Không Quân Biên Hòa trước năm 1975 – cho tôi biết, vào năm 1948 một số giáo chức trường Nguyễn Du được cử đi gác thi và chấm thi ở Chợ Lớn. Nhân dịp này ông Trần Bá Chức, Thanh tra Giáo dục tỉnh Biên Hòa lúc bấy giờ đã đưa thầy cô về tá túc tại nhà của ông, tọa lạc trong khuôn viên một ngôi trường Tiểu học xưa ở Chợ Lớn.
Đúng vào dịp này trường Tiểu học tổ chức Lễ giỗ Tiên Sư, đã mời tất cả thầy cô giáo đi chấm thi cùng tham dự. Khi trở về, quý thầy cô giáo đã vận động nhà trường thành lập Đền thờ Tiên Sư của tỉnh Biên Hòa.
Trãi qua một số thủ tục hành chánh – với sự hổ trợ của Thanh tra giáo dục Trần Bá Chức – Đền thờ Tiên Sư tỉnh Biên Hòa đã được thành lập để ghi ơn các bậc tiền nhân làm nghề dạy học, thờ phượng quý thầy cô giáo quá vãng cùng các chư vị ân nhân lúc sinh tiền đã đóng góp công lao xây dựng và phát triển nền giáo dục tỉnh nhà, đồng thời giáo dục truyền thống tôn sư trọng đạo cao quý của dân tộc Việt Nam.
Ban đầu, Đền thờ được đặt trong phòng làm việc của thầy Lê Hữu Vĩnh. Về sau, Đền thờ Tiên Sư được tôn tạo và di dời vào vị trí trang trọng nhất của Phòng họp Hội đồng nhà trường. Đây là ngôi Đền Tiên Sư đầu tiên và duy nhất của tỉnh nhà, đã kế thừa và hiện vẫn lưu giữ biểu tượng tôn vinh giáo dục, văn hóa truyền thống của dân tộc ta.
Một ngôi Đền giản dị nhưng trang trọng, hai chữ "TÔN SƯ” nằm dưới tấm hoành "GIÁO DỤC THÂM ÂN” khắc bằng chữ Nho an vị giữa gian thờ. Dọc hai bên Đền Tiên Sư có treo câu hai câu liễn:
Tích nhựt tiên khai giáo huấn sinh đồ năng kiệt lực;
Kim triêu hậu tấn truy tư công đức chí thành tâm.
Tạm dịch:
Nhớ ngày nào thầy cô những người đi trước mở đường tận lực dạy dỗ môn sinh;
Ngày nay chúng ta kẻ đi sau đem hết tấm lòng thành khẩn nhớ ơn công đức ấy.
Phía ngoài gian thờ, hai cột lớn bằng đá xanh cẩn hai dòng chữ:
Phổ thông văn hóa sinh đồ kỷ niệm thiên thu.
Đào tạo nhân tài hậu thế tri tôn vạn đại.
Ngôi Đền Tiên Sư Biên Hòa tồn tại đã bảy mươi năm:
Ngày 25 tháng Chạp hàng năm được chọn là ngày Giỗ Tiên Sư của tỉnh, và truyền thống tôn sư cao quý ấy đã được duy trì bền bĩ 70 năm qua.
Năm nào cũng vậy, đến ngày Giỗ Tiên Sư là các cựu giáo chức – cùng những người thân, phụ huynh học sinh các thế hệ kế thừa từng gắn bó với nghề dạy học – dù không hẹn ước, vẫn quay bước tìm về dâng hương bày tỏ tấm lòng tri ân tạc dạ các bậc tiền nhân. Cho đến nay ngôi Đền Tiên Sư Biên Hòa – Đồng Nai đã và đang phụng thờ trên 800 giáo viên quá cố trong toàn tỉnh.
Ban quí tế Đền Tiên Sư Biên Hòa hiện vẫn cập nhật danh sách giáo chức quá vãng thường xuyên, nhằm xướng danh dâng sớ thờ cúng trong ngày giỗ Hội Giáo chức hằng năm của tỉnh. Đây là một nét đẹp nhân văn cao quý, mà những người giữ Đền Tiên Sư Biên Hòa luôn trân trọng giữ gìn và lưu truyền cho thế hệ mai sau.
Diệp Hoàng Mai
Tháng 08/2018
Nguồn: DHM Site