Con người thường làm chuyện rất ngược ngạo.
Thí dụ như lúc còn nhỏ thì mình muốn thành người lớn. Khi lớn tuổi và về già lại thèm trở về tuổi thơ.
Hồi nhỏ nhóm con gái tụi tôi hay thích chơi trò mẹ con. Tôi nhớ như in mấy đứa rủ nhau ra sau vườn, trải chiếc chiếu dưới gốc cây dừa và tập làm nhà, nấu ăn và làm người lớn.
Tóc cụt ngủn (Ba tôi cắt tóc húi cua như mấy anh trai cho tôi) cho nên tôi lấy khăn đội đầu của má, (có khi cái khăn tắm) lấy thun cột một đầu túm lại và đội lên đầu. Chiều dài cái khăn là mớ tóc xỏa dài tha thướt. Cứ tưởng tượng đi niềm ước mơ con gái. Tôi vuốt chiều dài khăn rồi lấy lược chảy trân trọng, nâng niu như má tôi chải mái tóc của mình. Điệu đà hơn, mượn nhờ cái kẹp của chị Bé tôi kẹp nửa phần cái khăn, tưởng tượng như tóc kẹp xệ của mấy cô con gái nhà giàu. Khi chơi trò mẹ con được làm má, tôi búi cái khăn như má búi tóc để làm người lớn.
Mấy đứa chia phiên nhau để được làm má. Làm má được quyền sai con làm cái này, cái nọ. Được đi chợ và được bồng con cho con bú.
Ui chao cái thuở thơ ngây thật nhiều tưởng tượng. Nhà quê làm gì có búp bê để làm baby. Chúng tôi lấy cái gối nhỏ, quấn ngoài cái khăn để làm con. Cũng ôm con rồi giả bộ kéo áo lên đưa con vào cho bú. Cũng "Bú no! Má thương em nghen!. " hay" Giỏi nghen! Bú no, má còn đi chợ".
Lấy một cái khăn dài, dùng dây cột hai đầu cái khăn làm võng. Cột võng giữa nhánh ổi và nhánh mận sau vườn. Khe khẻ đặt em bé xuống. Đong đưa võng và ru cho em bé ngủ. Xong lấy cái nón lá đội đầu ỏng ẹo la to:
- Tám ơi! con chừng em cho má đi chợ nghe con!.
Con Tám dạ lên một tiếng thật to rồi đưa tay lắc võng. Có lúc lắc mạnh quá văng em bé ra ngoài cái bịch. Có bữa tuột dây cột, võng sút ra, em bé rớt xuống đất nằm một đống.
Đi vòng vòng lượm mớ lá ổi, lá chùm ruột, lá mận rồi trở vào. Con Tám, con Thơ la lớn:
-Má đi chợ dìa rồi nè.
Thế là lấy ra cho mỗi đứa ít lá. Tụi nó làm bộ ăn rồi khen "Bánh má mua ngon quá, ngon quá."
Rồi mấy đứa làm bộ vô bếp nấu ăn.
Thỉnh thoảng con Tám chạy lên đu đưa võng. Nó nói "Em còn ngủ say lắm má ơi! "
Bếp là 3 cục gạch bị bể châu lại. Nồi niêu là mấy miếng miễng sành. Thức ăn là lá mận, lá ổi, lá khế v.v... Thịt là mấy cục sạn lượm trong vườn.
Nấu ăn xong cũng làm bộ ngồi ăn, hít hà khen ngon. Vui lắm.
Có lẽ đứa con gái nào bản năng cũng muốn làm mẹ nên những trò chơi luôn có sự chăm sóc, yêu thương của một người má giỏi giang. Không phải chỉ ở VN và những con bé nhà quê mới có những ước mơ như thế. Bên này, bầy cháu ngoại gái tôi cũng vậy. Có hôm, đứa con gái tôi đi ngang phòng Shannie. Nghe nó gọi: "Má! Má" Con tôi lật đật chạy vào: " Gì đó con?" Nó bẽn lẽn nói "Con kêu chị Hai. Tụi con đang chơi Má, con"
Và như thế, đứa bé gái vào đời với bản năng làm mẹ. Một bà mẹ tần tảo, quán xuyến và hết lòng vì gia đình, con cái.
Tôi đã vượt qua cái trò chơi trẻ con và biến nó thành sự thật. Không còn làm bộ đi chợ, nấu ăn mà bôn ba vì miếng cơm manh áo. Không còn cột cái võng giữa hai nhánh cây mà cái võng đó đã cột vào đời, vào cánh tay để ôm con và chăm sóc chúng trưởng thành.
Bây giờ con cái đã thành nhân. Mỗi đứa đi mỗi nơi, ngồi nhìn lại quá khứ lại ước ao trở về tuổi nhỏ vô tư.
Cháu tôi bây giờ nó có nhiều đồ chơi mà ngày xưa tôi không thể nào tưởng tượng nỗi. Mỗi đứa có một phòng riêng trong khi ngày xưa mấy anh em nằm chung với má trên bộ ván. Trên chiếc giường nệm thật đẹp chúng có thật nhiều búp bê ngủ chung. Những con búp bê thật xinh xắn, tên tuổi là những nhân vật của các bộ phim Disney. Chiếc gối nằm là chiếc gối có in hình công chúa Bạch Tuyết với 7 chú lùn. Chúng có điều kiện để ước mơ bay cao và hiện thực hơn. Ước mơ có thể làm nghị sĩ, dân biểu, bác sĩ, luật sư. Còn chúng tôi ngày xưa mấy hình ảnh đó xa xôi quá, lạ lùng quá, cao siêu quá như chuyện Hằng Nga và Chú Cuội. Ước mơ của chúng tôi là được làm người lớn đi chợ nấu cơm, làm Mẹ chăm sóc con hay nhiều lắm là làm cô giáo dạy học là cùng.
Chiều nay, ngồi nhìn các cháu vào google search bài làm homework. Tôi lại nghĩ đến mình ngày xưa. Ngày xưa làm gì tôi dám nghĩ đến một cây bút máy. Tôi chỉ có một cây viết lá tre, mực chấm đôi khi phải làm bằng hột rau mồng tơi. Đôi khi ngòi bút tà đầu phải bẻ cho nó cong lại để nét chữ nhỏ bớt. Vở viết xong thì phải dùng giấy chậm, chậm liền để khỏi bị lem. Ôi! nếu tôi kể cho cháu tôi nghe, nó không thể nào tin nổi có một thời kỳ cổ xưa như thế.
Thế mà mấy chục năm sau, tôi có thể hiện diện nơi này, một nơi văn minh và nhiều phương tiện hiện đại. Tôi lại nghĩ đến má tôi. Nếu bây giờ má đứng trước mặt tôi. Tôi dùng Ipad chụp hình rồi quay phim bà. Chắc bà hết hồn giật mình bỏ chạy.
Ha ha! cuộc sống thay đổi nhanh quá. Lạ quá. Không thể tưởng tượng nỗi.
Tôi chợt nghĩ đến những mơ ước của mình mà cười một mình.
Con bé cắt tóc con trai, mặc đồ con trai, đứng trước bao nhiêu học sinh hô: "Nghỉ, Nghiêm, Chào cờ" lại hiện ra trước mắt. Thời gian qua nhanh quá, con bé ấy giờ là một bà già, sống ở một nơi không phải VN. Bà già thỉnh thoảng ngồi lặng yên nhìn rặng núi sau nhà mà nhớ về quê hương.
Mái tóc ngày xưa bị ba cắt húi cua. Mái tóc giả bằng cái khăn rằn của má. Rồi mái tóc thề của thời nữ sinh Trung Học. Mái tóc cột cao của cô giáo đứng lớp. Mái tóc rối bời túm lại bằng kẹp để lao động nông trường. Mái tóc ấy bây giờ mỏng manh, xơ xác theo tuổi tác. Tất cả, tất cả là một vòng quay tự nhiên của tạo hóa để nhân loại trường tồn theo luật tử sinh.
Giã từ tuổi thơ để thành người lớn. Bây giờ làm người lớn lại nhớ về tuổi thơ để thêm chút niềm vui. Trò chơi "Má, con" ngày xưa tôi đã hoàn tất một cách trọn vẹn. Còn lại đây là những ngày mà các trò chơi con nít không hề thử nghiệm. Trò chơi đứng trước những thử thách của tuổi già và bệnh tật. Hy vọng tôi sẽ vượt qua một cách bình an và để lại một nụ cười. Nụ cười mãn nguyện cám ơn cuộc sống quý giá mà ơn trên đã ban cho tôi.
Nguyễn thị Thêm.
22/01/15